*Rajbhas Kaideant Romik zago mellot ?*
                                                                   - Jose 
Salvador Fernandes

 
Devnagari lipintlean Konknni Gõychi Rajbhas zait porian Romi lipicher 
zalole onitichea prosnan, ani panvelichea boreponnan mhoxingak udok 
mhunn Morattik-ui faido zauncho hea vixoyan hea satolleant anik ek pavtti tokli 
voir kaddli.
Kal meren chalu aslolea Vidhan Sobhechea pavsallea odhivexonant, up-sobhapoti 
Mauvin Godinho, Aleixo Lourenco Reginaldo ani  Xmt. Victoria Fernandes hea 
rajki fuddareamni Romik nit mellche khatir upai ghevpachi ievzonn korpachi 
goroz asa mhunn Vidhan Sobhent ugteponnim sanglem.
Bhaxechea hea proxnacher upai kaddche khatir odhivexon somptoch, lagu 
zavpi  lokanchi apunn kherit zomat apoitolo oxem Mukhel Montri  Digambar Kamatan
 tanchea hea proxnak vevosthit zap dili.
"Hanv Mukhel Montri zalea uprant, Up-Sobhapoti Godinho, Aleixo Reginaldo,  Xmt. 
Victoria Fernandes oxea thoddea amdarancho zomo mhojexim yeun Romi  lipintlea 
sahit'yak Goa Konknni Akademint sarki nit  mellona oxem sanglem. 
 Tancheo oddchonni hanv somzotalom, punn bhaxechea proxnak lagun 
portun  somazant goddbodd zait mhunn kosloch nirnnoi gheunk mellonaslo. Atam 
hea proxnacher, soglleamni ekttaim bosun ani bhasabhas korun nirnnoi 
ghevpacho  vell pavla. Devnagari, Romi ani Moratti bhaxe kodde 
sombond  aslolea  fuddareank, sonvsthank ani sogllea rajki pokxank 
visvasant  gheunuch ho proxn  sasnnak soddoitole, oxem Mukhel Montrean Vidhan 
Sobhent  sanglem. 
 Hea vixoyacher 90 te 95 tok'ke ekmot zalear legit  nirnnoi gheunk zata  oxem  
Virodhi  Pokxacho Fuddari Manohar Parrikaran mhonnlem.  
Rajbhaxechea proxnacher upai sodun to proxn sasnnak soddovpachem 
Mukhel  Montrean utor diit porian, Gõybhor sabar zannanchea tonddantlean hea 
vixoya  vixim sabar motanchem ulovp aikunk ieta.
Rajbhas Kaideak hat lavpacho konnem-i proyotn kelear taka ami soglle 
xokten  virodh kortele, oxi xittkavnni Goa Konknni Akademicho (GKA)  odheokx 
Pundalik  Naikan dilea. Konknni Rajbhas chollvolle vellar Xri Naik  Konknni 
Porjecho  Avaz-acho (KPA) nimontrok aslo.
"Sumar 4 vorsam fattim Romi lipik duddvachi mozot  diunk Dr. Wilfred De  Souzan 
khasgi vangddeancho ek tharav manddlolo. Tednam  GKA-cho hanv odheokx  aslom. 
Tea vellar Romi lipik sogllo adar diunk ani tika  Devnagari lipichea  panvddear 
vagovpacho ami nirnnoi ghetlo. Devnagari khatir  asloleo soglleo  ievzonno Romi 
lipik-ui diun Devnagarichea  panvddear tika  man divpacho  nirnnoi ghetlo," 
oxem GKA-cho odheokx sangta. Punn,  Romi lipik soglle  nodrentlean GKA koddchea 
Devnagari itlich nit ani eksarko  man mellta zalear,  Rajbhas Kaideant Romi 
lipik Devnagari vangdda eksarko dorzo  diunk GKA kiteak  virodh  korta tem mat 
somzona. 
 "Sorkarachem hem ek borem pavl. Sorkar soglleank visvsant gheun ek 
boro  nirnnoi gheunk sodta zalear, ti bori gozal. Rajbhas  Kaideant Konknni 
ani  Morattik zago asa. Morattik sokoilea panvddear dovorlea  zait, torui 
tika  sorkara koddchean zai titlo tenko ani sohokar mellta. Punn  odchonn zalea 
ti  Romichi. Romichea borea magpeamni Konknni Rajbhas  chollvollint vannto 
gheun  ti chollvoll folladik keli, punn aiz Romik tea Rajbhas kaideant matui 
zago  diunk na," oxem Gõy Vidhan Sobhecheo adlo Sobhapoti  ani 'Goykar' 
masikacho  sompadpi Xri Tomazinho Cardozo sangta. Hi onit kabar zaunk zai, oxem 
to  fuddem mhonnta.
 Romi lipik Rajbhas Kaideant suvat dinastana Romicher onit  zalea ti 
nittayer  ghalpacho vixoi jednam-jednam uprasta, tednam teach 
Rajbhas  Kaideant  Moratticher-ui onit zalea oxem Morattichea borem 
magpeank  dista. 
 
"Bhaxechea proxnacher upai sodun kaddpachi sorkarachi  kolponam bori 
asa.  Mhozo taka ievkar," oxem adlo Kendr Montri Ramakant  Khalap mhonnta.  
"Bhaxechea proxnacher soglleanchea boreponnan upai  kaddcho ani 
Konknni  vangdda Morattik eksarko dorzo divpcho hi tanchi pornni  magnni oxem 
Xri  Khalap mhonnta. Devnagari vangdda Romi lipik dorzo divcho  kai na hea 
vixim,  to konknnivadeancho bhitorlo proxn, tacher apleak kainch  mhonnpachem 
na oxem  sangta. Punn tech borobor, Moratti vangdda Romik-ui  maneotai dilear 
taka  Morattivadeanchi koslich addkholl na hem-ui sangunk to  visrona. 
 
"Khuinche-i poristithint Moratti Rajbhas zaloli zai.  Sod'deak Morattik  diloli 
ordikutti maneotai ami mandun ghenanv. Konknni  vangdda Moratti 
Gõychi  odhikrut (official) bhas mhunn maneotai diunk zai. Te  khatir 
toddzodd  (compromise) korchi poddlear upkarta," oxem Moratti  Akademicho adlo 
odheokx  Xri Gurudas Sawal mhonnta. Punn fattlea mhoineant khub  vorsamni 
porot uzvadda ailolea 'Goykar' masikant Xri Sawalan
 "Konknni hich amchi khori  osmitai" oxem mhonnlam.  
"Rajbhas kaideak hat lavpacho aslear to fokot Romi  lipi khatiruch astolo.
 Sod'deak zo bhaxecho proxn aila to Moratti khatir nhoi.
 Gõychi Rajbhas  khuinchi hem poilench tharailolem asa. Torui Gõyant  Morattik 
favo to zago  dilolo asa. Romi lipik Rajbhas Kaideant ghaltana toddzodd  mhunn 
Morattik-ui  Rajbhas korpacho proyotn korunk divche nant. Sod'deak  bhaxechea 
mollar jem  andolan cholta tem fokot Romi lipi khatiruch asa,"  oxem Romi 
Lipicho Action  Front-acho nimontrok Xri Wilson Mazarello mhonnta.
 
Bhaxechea mollar sod'deak jem kitem ghoddunk laglam tem  borem zalam ani 
te  vixim apunn dhados asa, oxem Porvorechea Thomas Stephens  Konknni Kendracho 
 Son'chalok Pri. Pratap Naik mhonnta. Romi lipik Rajbhas  Kaideant 
odhikaran  zago mellcho mhunn TSKK aple porim vevosthit ritin vaurta  oxem 
tannem Pri.  Naikan fuddem sanglem. Romik Rajbhas Kaideant zago 
diunk  "Devnagari" oxem  utor asa tachea uprant '/Romi' oxem ghalchem 
ani  'script' asa thoim  'scripts' korchem hi sompi vatt oxem 
tachem  mhonn'nnem asa.Itle mhonnosor,  lagu zavpi odhikareank ani sonvsthank 
gheun bhaxechea ani  lipichea  proxnacher upai kaddun to proxn sasnnak 
soddoupachem mukhel  montri Digambar  Kamatan bhas dilea taka Dalgado Konknni 
Akademin ievkar dila.
 
V.Ixtt-acho ho ank chhapun ieta mhonnosor Vidhan 
Sobhechea  odhivexonacho  nim'nno dis zatolo, ani tea disa Virodhi 
Pokxacho  Fuddari Xri Manohar  Parrikar hea bhaxechea proxna vixim khasgi 
tharav manddtolo  ani tacho  porinnam' kitem zatolo to tea uprantuch kolltolo.
Upkarant:  V. Ixtt, Ank 30.08.2008 tar'kecho
(Kherit dinvas: Walter Menezes-ak)


Goa's Pride - http://www.goa-world.com 
http://in.youtube.com/watch?v=_Avn6_AepNw&feature=related 
Gulf-Goans e-Newsletter is presented by Ulysses Menezes, www.goa-world.com and 
moderated by Gaspar Almeida (since 1994)





Reply via email to