POSTANAK SVEMIRA
I mi se poput nasih davnih
predaka, koji su posmatrali cudesni nebeski svod posut zvezdama,
pitamo:
- Kako je nastao
Svemir?
- Kada je Svemir “rodjen”?
- Da li je on delo Tvorca ili
Prirode?
- Sta se u njeme sada desava?
1
Kakva je sudbina Svemira?
Mitovi i predanja o postanku Svemira neobicne su raznovrsnosti
i lepote. Pomenucemo samo jedno tumacenje postanka sveta, ono nama najblize,
iz Starog zaveta, Knjige postanja. U njoj pise:
“U pocetku stvori Bog nebo i zemlju.
A
zemlja bjese bez oblicja i pusta, i bjese tama
nad
bezdanom; i duh Bozji dizase se nad vodom.
I
rece Bog: Neka bude svjetlost. I bi svjetlost.
I vide Bog svjetlost da je dobra; i rastavi Bog svjetlost
od tame.”
Dugi se niz godina, od Mojsija do novijih dana, u okviru
judejsko-hriscanske religije odrzalo verovanje o Bogu kao tvorcu Svemira.
Medjutim, znatno pre nego sto je ziveo Mojsije, u Kini je pocela da se razvija
jedna od najstarijih nauka - astronomija. Njom su se bavili pre rodjenja
Hrista ljudi u starom Egiptu, Vavilonu, staroj Grckoj, Arabiji i u drugim
zemljama, medju kojima i u Juznoj Americi - stari narodi: Acteki, Inke i
Maje.
Iz te daleke proslosti ostale
su nam neobicne gradjevine - prve “astronomske kule” i instrumenti, kao i
slavna imena naucnika zagledanih u nebo: Aristarha, Eratostena, Hiparha i
Ptolomeja.
Do prekretnice u
astronomiji dolazi pojavom Nikole Kopernika (1472-1543), astronoma poljskog
porekla, koji svojim delom, objavljenim pred samu smrt, “O kruzenjima nebeskih
tela”, rusi vekovima vazeci Ptolomejev geocentricni sistem koga je
podrzavala katolicka crkva. Prema Ptolomeju, Zemlja se nalazila u centru sveta
i oko nje su kruzile planete. Kopernik je dokazao da je taj “centar” Sunce, a
da je Zemlja samo jedna od njegovih planeta.
NASTAVAK.........
