Neprikladno ime za aerodrom
Otkud niškom aerodromu ime "Konstantin Veliki"
Svi koji su iole upućeni u istoriju srpskog i svetskog vazduhoplovstva, a i obični građani, bili su najblaže rečeno neprijatno iznenađeni i duboko razočarani kada su čuli da je niškom aerodromu dato ime "Konstantin Veliki".
One koji su o tome odlučivali ne opravdava nepoznavanje istorije srpske i svetske avijacije (mogli su da konsultuju druge), a još teže su se ogrešili ukoliko su svesno prenebregli neke istorijske činjenice.
Aerodrom Niš je ne samo prvi vojni aerodrom u Srbiji već je u ovom gradu formirana Vazduhoplovna komanda srpske vojske i u njegovoj okolini bilo stacionirano njeno prvo aeroplansko odeljenje. Bilo je to 24. decembra 1912. godine i ovaj datum se slavi kao Dan vazduhoplovstva Vojske Srbije i Crne Gore.
Posebno je značajna istorijska činjenica da je na ledini pored sadašnjeg niškog aerodroma leteo legendarni narednik Mihajlo Petrović koji je prvi dobio zvanje vojnog pilota u srpskoj vojsci. Još važnije je što je njegovo ime upisano zlatnim slovima ne samo u našu već i u svetsku vazduhoplovnu istoriju, jer je bio prva ratna vazduhoplovna žrtva u Evropi.
Ove godine ceo svet slavi stogodišnjicu prvih letova braće Rajt. Svaka zemlja opravdano čini sve da istakne svoju ulogu i doprinos u pisanju istorije vazduhoplovstva u svetu.
Mala i tada nerazvijena Srbija sa neskrivenim ponosom može da kaže (u pitanju su neosporne istorijske činjenice) da spada među vodeće nacije u svetu, kad je vazduhoplovstvo u pitanju. Srbija je bila petnaesta zemlja u svetu koja je nabavila avione za svoju vojsku i bila peta na našoj planeti koja ih je upotrebila u ratu.
Već 20. marta 1913. godine, pilot Mihajlo Petrović hrabro gine prilikom izviđanja turskih položaja za potrebe crnogorske vojske u borbama za oslobođenje Skadra. Tako je ovaj junak-pilot sebe žrtvovao, pokazujući sudbinsku povezanost srpske i crnogorske vojske i njihovih naroda u zajedničkoj borbi za opstanak i oslobođenje.
Umesto da ovu jubilarnu godinu svetske avijacije iskoristimo za afirmaciju našeg doprinosa njenom jednovekovnom trajanju i ime naše i svetske vazduhoplovne legende Mihajla Petrovića damo prvom vojnom aerodromu u Nišu, govornici, ako je suditi po novinskim izveštačima, ove opšte priznate istorijske činjenice čak nisu ni pomenuli.
Mislim da su se oni koji su odlučivali o imenu Aerodroma Niš teško ogrešili o naše slavne vazduhoplovne tradicije i istoriju srpske avijacije koju u svetu mnogo više cene nego mi sami.
Pilotima koji su se hrabro borili i položili svoje živote u odbrani Jugoslavije i aerodroma Niš 1999. godine upravo je ideal bio legendarni Mihajlo Petrović.
Car Konstantin I Veliki neosporno ima istaknuto mesto u istoriji Rimske imperije. Istorija je i njegove zasluge za hrišćanstvo ocenila kao meru da pomoću nje učvrsti svoju vlast i proširi Rimsko carstvo.
Delo i ime pilota Mihajla Petrovića vezano je za niški aerodrom i sja mnogo većim sjajem u srpsko-crnogorskoj vazduhoplovnoj istoriji i ima neuporedivo veći značaj za naše narode od cara Konstantina.
Branko Gulan,
pukovnik avijacije
– pilot u penziji
Beograd
