Ραντεβού στα τυφλά: Η πραγματικότητα που ζει στο σκοτάδι Δημοσιεύτηκε στις 06 Φεβρουαρίου, 2022 από Με Άλλα Μάτια in Η Ζωή Με Άλλα Μάτια
Συνέντευξη με τον Γιάννη Βίτσο και την Άννα Μπαλάν, δύο ακτιβιστά με απώλεια όρασης Ποια είστε, σε ποιο στάδιο της ζωής σας βρίσκεστε και ποια ήταν η πρώτη σας επαφή με την αναπηρία σας; Γιάννης: Ονομάζομαι Γιάννης Βίτσος. Είμαι 20 ετών και δευτεροετής φοιτητής στο τμήμα Ψυχολογίας στο ΕΚΠΑ. Ταυτόχρονα, ασχολούμαι με το γκόλμπολ το οποίο είναι ένα παραολυμπιακό άθλημα δημιουργημένο αποκλειστικά για τα τυφλά άτομα. Επίσης, άλλες ασχολίες μου αποτελούν η εκμάθηση της ιταλικής γλώσσας και το τραγούδι σε ερασιτεχνικό επίπεδο. Εκτός από αυτό, έχω και ένα podcast το οποίο ονομάζεται Mind The Mic και θα φτάσει στο ευρύ κοινό τους επόμενους μήνες. Σχετικά με την αναπηρία μου, δεν είναι εκ γενετής. Όμως, ήρθε πολύ νωρίς, σε ηλικία έξι μηνών όταν έπαθα πλήρης τύφλωση λόγω όγκου στο μάτι. Στη συνέχεια, οι γιατροί κατάφεραν να επαναφέρουν 5% όραση στο αριστερό μου μάτι, ενώ από το δεξί δεν μπορώ να δω. Άννα: Λοιπόν, ονομάζομαι Άννα Μπαλάν και είμαι 25 ετών. Κατάγομαι από την Μολδαβία και απέκτησα την ελληνική ταυτότητα εδώ και περίπου έναν μήνα. Είμαι πρωτοετής φοιτήτρια στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής στο τμήμα Κοινωνικής Εργασίας. Επίσης, ασχολούμαι με το θέατρο ερασιτεχνικά για δύο χρόνια τώρα και έχω ένα προφίλ στο TikTok για σχεδόν τέσσερεις μήνες το οποίο έχει θεματολογία σχετικά με την αναπηρία στην όραση, πώς μπορεί κάποιο άτομο να βοηθήσει άλλα άτομα τα οποία έχουν απώλεια όρασης, διάφορες συμβουλές και προσωπικά βιώματα. Είμαι άτομο με ολική απώλεια όρασης εκ γενετής, με άλλα λόγια γεννήθηκα με την αναπηρία. Δεν γνωρίζω με ακρίβεια τα αίτια της τύφλωσης, αν και υπάρχουν εικασίες ότι ενδεχομένως να προέκυψε από το Τσερνομπίλ ή από τον αλκοολισμό του πατέρα μου και του παππού μου. Πότε και πώς καταλάβατε ότι είστε άτομα με αναπηρία και τι αντίκτυπο είχε η αναπηρία ενώ μεγαλώνατε; Γιάννης: Αντιλήφθηκα το γεγονός ότι έχω απώλεια όρασης γύρω στα χρόνια του νηπιαγωγείου όταν τα υπόλοιπα παιδιά με ρωτούσαν επίμονα σε καθημερινή βάση το ίδιο πράγμα, “Σήμερα βλέπεις;”. Επομένως, για να με ρωτούσαν, σήμαινε ότι υπήρχε κάποιος λόγος που τους κινούσε αυτήν την περιέργεια. Ένα άλλο στοιχείο που με έκανε να καταλάβω ότι έχω αναπηρία είναι η συνοδεία που θα είχα από συμμαθητά μου σε διάφορες εκδρομές γνωρίζοντας ότι τα συνομήλικα άτομά μου δεν είχαν την ίδια ανάγκη. Επιπροσθέτως, επικρατούσαν και συζητήσεις στο σπίτι μου οι οποίες αφορούσαν στην τύφλωσή μου με αποτέλεσμα να είχα επίγνωση της κατάστασης σχετικά νωρίς στην ζωή μου. Δεν μπορώ να πω ότι η αναπηρία μου επηρέασε έντονα την συναισθηματική μου κατάσταση. Αντιθέτως, ήθελα και προσπαθούσα να ενταχθώ στο κοινωνικό περιβάλλον και να συναναστρέφομαι με τα άλλα άτομα. Δεν ένιωθα περίεργα λόγω της αναπηρίας και συνέχιζα την ζωή μου κανονικά. Αν και, οφείλω να τονίσω ότι σε κάποιο στάδιο του βίου μου, όταν τα υπόλοιπα άτομα της ηλικίας μου άρχισαν να ασχολούνται με εξωτερικές δραστηριότητες και αθλήματα- με τα οποία εγώ αντιμετώπιζα δυσκολίες- βίωσα συναισθήματα αποκλεισμού και μοναξιάς. Άννα: Μέχρι την ηλικία των 6 με 7 χρονών θεωρούσα ότι όλα τα άτομα ήταν σαν εμένα σε ότι αφορά στην όραση. Κάποια στιγμή, όταν ήμουν στην Μολδαβία με δύο φίλες μου περπατούσα χωρίς μπαστούνι και χωρίς συνοδεία και ξαφνικά περνάει ένα αυτοκίνητο σκιστά από εμένα και μια κοπέλα μου λέει “Δεν το είδες;”. Μπερδεμένη και προβληματισμένη την ρωτάω τι εννοεί και της ζητώ να μου περιγράψει διάφορα χαρακτηριστικά του αυτοκινήτου. Με το πέρασμα των χρόνων κατάλαβα ότι αυτό το συμβάν με έκανε να συνειδητοποιήσω ότι στο θέμα της όρασης διαφέρω από τους άλλους ανθρώπους. Κατά την διάρκεια της παιδικής μου ηλικίας δεν πιστεύω ότι η αναπηρία με επηρέασε ιδιαίτερα στον ψυχο-συναισθηματικό τομέα. Θεωρώ πως είχε μεγαλύτερο αντίκτυπο στην εφηβεία, μια φάση της ζωής στην οποία όλοι οι άνθρωποι περνούν περίεργα, όχι μόνο εγώ που έχω αναπηρία. Όταν ήμουν έφηβη υπήρχαν στιγμές στις οποίες δεν ήθελα να βγω από το σπίτι, άλλες στις οποίες δεν ήθελα να ζητήσω βοήθεια από τα βλέποντα άτομα (άτομα με όραση) – είναι ιδιαίτερα αρνητικό να μην ζητάς για βοήθεια -, μερικές φορές ντρεπόμουν που χρησιμοποιούσα μπαστούνι και γενικά δεν ένιωθα άνετα με το εαυτό μου. Αξιοσημείωτο είναι και το γεγονός ότι για πολύ καιρό έμενα στην Μολδαβία όπου η κατάσταση είναι διαφορετική σε σύγκριση με την Ελλάδα και ζούσα σε ένα περίπλοκο οικογενειακό περιβάλλον, με τον αλκοολικό πατέρα μου στην Μολδαβία ενόσω η μητέρα μου εργαζόταν στην Ελλάδα και ήρθε να με πάρει στην ηλικία των 10. Ακόμη, ας μην παραλείψουμε ότι ένα παιδί δεν μπορεί να καταλάβει εύκολα ότι έχει απώλεια όρασης, ειδικά όταν έχει γεννηθεί χωρίς όραση. Δεν μπορεί να αντιληφθεί κάτι που δεν έχει βιώσει. Από την άλλη πλευρά, εάν έχει γεννηθεί ένα άτομο βλέπον, και έπειτα χάσει την όραση, τότε γίνεται πιο εύκολα αντιληπτό από το ίδιο. Ποιοι είναι οι κύριοι μύθοι και οι προκαταλήψεις που έχετε ακούσει ή/και βιώσει σχετικά με την αναπηρία; Τι τα καθιστά προβληματικά και ποιος είναι ο εποικοδομητικός τρόπος σκέψης; Γιάννης: Ένας από τους συνηθέστερους μύθους είναι ότι τα τυφλά άτομα “ερωτεύονται με τα μάτια της ψυχής”, δηλαδή ότι από την στιγμή που δεν μπορεί να δει, η έλξη προς άλλα άτομα περιορίζεται στον εσωτερικό κόσμο του άλλου. Αρχικά, ο έρωτας και η έλξη δεν αφορούν αποκλειστικά στην εμφάνιση. Εκτός από αυτό, προς έκπληξη πολλών, η σωματική έλξη διαδραματίζει σημαντικό ρόλο και στις ζωές των τυφλών ατόμων, και ας μην μπορώ να δω τα μάτια κάποιου, μπορεί κάλλιστα να με ελκύει η φωνή του ή και το σωματότυπό του όταν το αγγίζω. Άννα: Μια προκατάληψη που έχω εντοπίσει, ειδικά στις μεγαλύτερες ηλικίες, είναι αυτή σύμφωνα με την οποία ένα τυφλό άτομο εξαιτίας της αναπηρίας του πρέπει να μείνει κλεισμένο στο σπίτι και δεν μπορεί να κάνει τίποτα μόνο του. Αυτό δεν ισχύει. Κινούμαστε, αλληλεπιδρούμε με τον κόσμο, έχουμε ασχολίες, είμαστε ανεξάρτητα, μπορούμε κάλλιστα να κάνουμε καθημερινές δουλειές. Ουσιαστικά, μπορούμε να κάνουμε τα πάντα. Με λίγο περισσότερο χρόνο από ένα βλέπον άτομο, αλλά θα το κάνουμε. Γιάννης: Άλλη παρερμηνεία είναι ότι τα άτομα με αναπηρία χρειάζονται ειδικό τρόπο μεταχείρισης. Είτε αυτό σημαίνει ότι τα άλλα άτομα μας μιλάνε πολύ σιγά και γλυκά σαν να είσαι ένα εύθραυστο πλάσμα είτε αυτό σημαίνει ότι μας παρέχουν βοήθειες άσχετες με την αναπηρία μας. Παραδείγματος χάρη, όταν μας αδειάζουν θέσεις στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς με την ιδέα ότι την χρειαζόμαστε απεγνωσμένα. Στην δικιά μας περίπτωση, έχοντας μόνο αναπηρία σχετικά με την όραση δεν μας εμποδίζει ιδιαίτερα με την κίνηση, άρα δεν έχουμε θέμα να είμαστε και όρθια στα μέσα. Επομένως, μας παρέχουν μια διευκόλυνση η οποία δεν μας είναι απαραίτητη και μας παρουσιάζουν ως άκρως περιορισμένα, ενώ δεν είμαστε. Άννα: Επίσης, σε αυτό το κομμάτι, θα ήθελα να προσθέσω ότι, προσωπικά, έχοντας πλέον έναν σκύλο οδηγό, τον Νίτρο, θα δεχόμουν το κάθισμα στα Μέσα Μεταφοράς μόνο εάν γνωρίζω ότι το συγκεκριμένο μέσο είναι γεμάτο από κόσμο και ότι εμποδίζω τα επιβάτα. Αλλιώς, εάν υπάρχουν κενές θέσεις δεν βρίσκω λόγο να μου δώσουν θέση άλλα άτομα. Γιάννης: Μια άλλη παρατήρηση εδώ είναι ότι πολλά πιστεύουν ότι τα τυφλά άτομα δεν μπορούν να ανεβοκατεβαίνουν σκάλες. Βεβαίως, δεν απαιτούμε από κανένα να γνωρίζει κάτι, αρκεί να ρωτήσει. Δηλαδή, αντί να πράττει κάποιο άτομο με το σκεπτικό ότι δεν μπορούμε να ανέβουμε τις σκάλες, ας πάρουμε το ασανσέρ, είναι καλύτερα να ρωτήσει εάν μπορούμε να ανέβουμε τις σκάλες ή όχι ή εάν προτιμάμε το ασανσέρ. Άννα: Συμφωνώ απόλυτα. Ταυτόχρονα, να αναφέρω ότι κι εγώ αντιμετωπίζω διάφορες παρερμηνείες από τα άτομα γύρω μου όταν θέλω να ανεβοκατέβω σκάλες, διότι πολλά με τραβάνε στις κυλιόμενες, ενώ τώρα με τον Νίτρο μπορώ να κινηθώ μόνο στις σταθερές. Ποια είναι μερικά εργαλεία και συσκευές που σας βοηθούν στην καθημερινότητά σας; Άννα: Πρώτα από όλα, να αποσαφηνίσουμε ότι τα τυφλά άτομα μπορούν να χρησιμοποιήσουν και κινητά και υπολογιστές. Υπάρχουν διάφορες εφαρμογές και προγράμματα στις συσκευές αυτές μέσω των οποίων γίνεται ανάγνωση της οθόνης και βοηθούν τα τυφλά άτομα στην πλοήγηση. Αδιαμφισβήτητα, έχουν χώρο για βελτίωση και πρέπει να αναληφθούν και άλλες ενέργειες για την διευκόλυνση της πρόσβασης των ατόμων με αναπηρία στον τομέα της τεχνολογίας. Αυτό δεν αλλάζει το γεγονός ότι και εμείς αλληλεπιδρούμε με τον κυβερνοχώρο. Στη συνέχεια, το λευκό μπαστούνι είναι ένα σημαντικό κομμάτι της ζωής μας. Μετά από αυτό, ο σκύλος οδηγός είναι ο καλύτερός μας φίλος με το οποίο περνάμε την ημέρα μας και προσανατολιζόμαστε. Σε ό,τι αφορά στις ηλεκτρικές συσκευές, πολλές από αυτές που χρησιμοποιούμε είναι οι ίδιες που χρησιμοποιούν και τα βλέποντα άτομα. Σαφώς, υπάρχουν και συσκευές ειδικά για τα άτομα με απώλεια όρασης όπως εκτυπωτής Braille, ομιλούν θερμόμετρο, ομιλούσα ζυγαριά και πολλά άλλα, όμως, δυστυχώς, είναι πανάκριβα κάνοντας την πρόσβαση σε αυτά δύσκολη μέχρι και αδύνατη. Γιάννης: Επιπροσθέτως, τα ηχητικά φανάρια είναι ιδιαίτερα σημαντικά. Μερικά από αυτά βρίσκονται σε ορισμένες περιοχές της Αθήνας, όπως παραδείγματος χάρη στο Σύνταγμα, αλλά θα ήταν καλό να εγκατασταθούν σε όλη την χώρα μας για όσα άτομα τα χρειάζονται. Ποιες είναι μερικές από τις μάχες που δίνετε ως άτομα με αναπηρία; Άννα: Ο κυρίαρχος αντίπαλος που έχουμε στην καθημερινότητά μας είναι η άγνοια που επικρατεί στο κοινωνικό σύνολο σχετικά με θέματα των ατόμων με αναπηρία. Ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας δεν γνωρίζει πώς να μας αντιμετωπίζει ή μας αντιμετωπίζει λανθασμένα βασισμένο στις προκαταλήψεις και παρερμηνείες που υπάρχουν για εμάς. Γι΄ αυτόν τον λόγο μέσω της πλατφόρμας μου στο TikTok προσπαθώ να ενημερώσω κυρίως την νέα γενεά, το θεμέλιο της κοινωνίας, αλλά και τους γονείς, ώστε να γνωρίζουν πώς να δράσουν εάν το παιδί τους έχει κάποια αναπηρία. Να μην το εγκλωβίζουν και να μην λειτουργούν βάσει ταμπού και φόβων. Στον τομέα της εργασίας, για δουλειές τις οποίες όντως μπορώ να κάνω, βρίσκομαι αντιμέτωπη με αμφισβήτηση των ικανοτήτων μου από τους εργοδότες με αποτέλεσμα να αναγκαστώ να περάσω από διάφορες γραφειοκρατικές διαδικασίες ώστε να αποδείξω ότι είμαι κατάλληλη για μια θέση εργασίας. Επιπρόσθετα, στην εκπαίδευση, στα πανεπιστήμια, δεν υπάρχουν προσαρμοσμένα βιβλία για τα τυφλά άτομα. Με άλλα λόγια δεν υπάρχουν βιβλία σε Braille εκδοχή, δεν κατέχω έναν εκτυπωτή ο οποίος να μπορεί να κάνει την μετάφραση για εμένα και οι μονάδες οι οποίες είναι αρμόδιες για να μας βοηθούν πλημμυρίζουν από τον τεράστιο αριθμό φοιτητών και των αιτημάτων τους. Επομένως, η πρόσβαση σε δίδακτρα καθιστά μια άλλη δυσκολία. Γιάννης: Εγώ θα ήθελα να εστιάσω, επίσης, στη ζήτημα της άγνοιας. Η άγνοια τις περισσότερες φορές οδηγεί στην πλειοψηφία των μαχών που δίνουμε ως τυφλά άτομα. Η διαφορετική αντιμετώπιση από τα άτομα γύρω μου, αγαπημένα πρόσωπα ή και μη, οι δυσκολίες στην μεταφορά από ένα μέρος σε ένα άλλο, η καθυστέρηση των διδάκτρων μου στο πανεπιστήμιο η οποία επιδρά αρνητικά στην ακαδημαϊκή μου πορεία… όλα αυτά πηγάζουν από την άγνοια, η οποία συχνά, δυστυχώς, είναι από επιλογή. Αξιοσημείωτο, ταυτόχρονα, είναι το γεγονός ότι οι μάχες μας δεν αρχίζουν και τελειώνουν με την τυφλότητα. Είμαστε σύνθετα ανθρώπινα όντα όπως όλα τα υπόλοιπα και πέρα από την αναπηρία μας. Έχουμε επιθυμίες, ανάγκες, όνειρα, στόχους και προβληματισμούς όπως όλα τα άλλα άτομα στην κοινωνία. Μια μεγάλη παρερμηνεία που συναντώ στον περίγυρο είναι όταν ανακοινώνω ότι κάνω ψυχοθεραπεία και άλλα άτομα πιστεύουν ότι ο λόγος για τον οποίον το κάνω είναι η τυφλότητα, μια άποψη η οποία δεν θα μπορούσε να απέχει περισσότερο από την πραγματικότητα. Έχω και πολλά άλλα θέματα τα οποία δεν αφορούν καθόλου στην τυφλότητα. Ένα σημαντικό κεφάλαιο στο θέμα της αναπηρίας είναι και τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς. Πώς βιώνετε το κεφάλαιο αυτό; Γιάννης: Αυτό είναι ένα τεράστιο κεφάλαιο στο οποίο μεγάλο ρόλο διαδραματίζει και πάλι η άγνοια. Πολλά άτομα προσπαθούν να με βοηθήσουν στον προσανατολισμό στους σταθμούς του μετρό, και παρόλο που το εκτιμώ, η βοήθεια αυτή δεν είναι απαραίτητη και πολλές φορές απλώς με δυσκολεύει. Όσο έχω τις ηχητικές ανακοινώσεις μπορώ κάλλιστα να διαχειριστώ την κατάσταση. Κι εδώ, θέλω να τονίσω ένα άλλο θέμα. Αυτό της προσβασιμότητας σε άτομα με διάφορες αναπηρίες. Εγώ, προσωπικά, μπορώ να προσανατολίζομαι με διαφορετικούς τρόπους και μηχανισμούς στα Μέσα. Τι γίνεται, όμως, για τα άτομα με ακουστική αναπηρία; Η κατάσταση στην πανδημία, με τις μάσκες, έχει ήδη δημιουργήσει άπειρα εμπόδια για αυτά τα άτομα. Στο σύστημα των μετρό, όπου οι ηχητικές ανακοινώσεις αποτελούν βασικό εργαλείο προσανατολισμού, ένα άτομο το οποίο δεν μπορεί να τα ακούσει έχει μεγάλη πιθανότητα να χαθεί ή να αποπροσανατολιστεί. Έπειτα, πολλά εμπόδια υπάρχουν για τα άτομα με κινητική αναπηρία. Το πρόβλημα της έλλειψης προσβασιμότητας αφορά ταυτόχρονα και στην κυβέρνηση, αλλά και στην κοινωνική υπευθυνότητα που έχει το κάθε άτομο. Λόγου χάριν, εγώ έχω αναπτύξει πολλούς μηχανισμούς για να καταλαβαίνω πότε είναι η κατάλληλη στιγμή να περάσω τον δρόμο. Όμως, εάν κάποιος οδηγός δεν σεβαστεί το φανάρι, ενώ εγώ περνώ τον δρόμο, μπορεί να με σύρει χωρίς να έχω ιδέα πώς συνέβη αυτό. Άννα: Συμφωνώ απόλυτα με όσα ειπώθηκαν. Θα προσθέσω ότι πρόβλημα αντιμετωπίζουμε και στα λεωφορεία. Πολλές φορές έχει τύχει οι πόρτες του λεωφορείου να κλείσουν χωρίς να έχει μπει ο σκύλος μου. Άλλες φορές οι πόρτες κλείνουν μπροστά μου χωρίς να έχω προλάβει καν να μπω. Επίσης, στο κομμάτι των ατόμων με κινητική αναπηρία, θέλω να τονίσω ότι υπάρχουν μηχανισμοί στα λεωφορεία για να τα βοηθούν στην επιβίβαση, όμως, δεν ενεργοποιούνται σχεδόν ποτέ από τους οδηγούς των λεωφορείων. Οι ίδιοι οι μηχανισμοί που υποτίθεται να βοηθούν και τις μητέρες με καροτσάκια. Συνεπώς, το πρόβλημα είναι ακόμη μεγαλύτερο από όσο το αντιλαμβανόμαστε. Τι είναι αναπηροφοβία/μισαναπηρισμός/ικανοτισμός για εσάς και πώς το βιώνετε; ♦ Αναπηροφοβία/Μισαναπηρισμός/Ικανοτισμός (Ableism)– η καταπίεση, οι διακρίσεις, η άρνηση ευκαιριών, οι ανισότητες στους διάφορους τομείς της ζωής με βάση τις σωματικές ικανότητες ενός ατόμου και το εάν έχει ή όχι κάποια αναπηρία. Γιάννης: Για εμένα η αναπηροφοβία/ο μισαναπηρισμός/ο ικανοτισμός είναι οποιαδήποτε διαφορετική αντιμετώπιση, η κοινωνική απόρριψη και η στέρηση ευκαιριών λόγω της αναπηρίας ενός ατόμου. Την έχω βιώσει έντονα στην μορφή κοινωνικής απόρριψης, όταν κάποιο άτομο δεν ήθελε καμία σχέση μαζί μου την στιγμή που έμαθε ότι έχω αναπηρία στην όραση. Στη συνέχεια, μια συχνή μορφή αναπηροφοβίας που αντιμετωπίζω είναι οι χαρακτηρισμοί από ανθρώπους στον δρόμο. Προσωπικά, δεν έχω περάσει κάποιο βίαιο περιστατικό, όμως μια γνωστή μου η οποία έχει, επίσης, αναπηρία στην όραση έχει δεχτεί σωματική βία την στιγμή που κατά λάθος πάτησε με το μπαστούνι της ένα άλλο άτομο. Άννα: Συμμερίζομαι τις απόψεις του Γιάννη. Από προσωπική μου εμπειρία, οι λεκτικοί χαρακτηρισμοί είναι η κυρίαρχη μορφή αναπηροφοβίας, ειδικά τώρα που κυκλοφορώ με τον σκύλο οδηγό. Εκτός από αυτό, το γεγονός ότι με βλέπουν αποκλειστικά ως “η τυφλή κοπέλα” και τίποτα άλλο από αυτό είναι μια άλλη συχνή εμπειρία. Μέχρι στιγμής, ευτυχώς, δεν έχω βιώσει κάποιο περιστατικό σωματικής βίας, αν και σίγουρα πολλά άτομα με αναπηρία έχουν βιώσει. Πώς βρίσκετε ευκαιρίες στην κοινωνία μας ως τυφλά άτομα; Σας εμποδίζει ποτέ η εσωτερικευμένη αναπηροφοβία από το να πετύχετε τους στόχους σας; Γιάννης: Προσωπικά, μαζί με άλλα άτομα του κοντινού μου κύκλου με κοινά ενδιαφέροντα και στόχους προσπαθούμε να υλοποιήσουμε διάφορα project. Επομένως, υπάρχει και το ομαδικό πνεύμα σε πολλά από τα πράγματα που κάνω. Σε ό,τι αφορά στην εσωτερικευμένη αναπηροφοβία, αυτό είναι ένα συναίσθημα που έχει καλλιεργηθεί σε εμάς από την κοινωνία. Παραδέχομαι ότι παλεύω ακόμη με αυτό το συναίσθημα σε διάφορες περιπτώσεις στην ζωή μου. Ταυτόχρονα, κρατώ την πεποίθηση ότι, εάν πιστεύεις ότι θα τα καταφέρεις, τότε θα τα καταφέρεις, εάν όχι, τότε δεν θα τα καταφέρεις. Έχει να κάνει με το πώς βλέπεις το εαυτό σου σε σχέση με τις ευκαιρίες και τους στόχους. Άννα: Στον λογαριασμό μου στο TikTok έχω μια ομάδα ανθρώπων που με βοηθούν και γι΄αυτό η κατάσταση είναι λίγο πιο εύκολη. Σχετικά με την αυτοπεποίθηση, είναι κάτι που το δουλεύω εδώ και καιρό και πιστεύω ότι το βελτιώνω. Δεν με επηρεάζει ιδιαίτερα η εσωτερικευμένη αναπηροφοβία. Στην πραγματικότητα, έχω ανασφάλειες, αλλά αυτές είναι προσωπικές ανασφάλειες που έχουν να κάνουν με εμένα ως ατομικότητα και όχι με το γεγονός ότι είμαι τυφλή. Ποιο είναι το ακτιβιστικό σας έργο; Γιάννης: Εγώ είχα στο παρελθόν το podcast με όνομα “Δίπλα Σου” στο οποίο καλούσα διάφορα άτομα με τα οποία μιλούσαμε για τις πολλές μορφές αναπηρίας και για ψυχικές διαταραχές. Ταυτόχρονα, το ακτιβιστικό μου έργο επεκτείνεται και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στα οποία δημιουργώ υλικό σχετικά με θέματα αναπηρίας και ΛΟΑΤΚΙ+ ζητήματα. Επίσης, πιστεύω πως μια άλλη εκδήλωση ακτιβισμού είναι και το να βγαίνω με το λευκό μπαστούνι και να κυκλοφορώ στους δρόμους δείχνοντας, έτσι, ότι επιθυμώ και αξίζω να συνυπάρχω με τα υπόλοιπα μέλη της κοινωνίας. Άννα: Κι εγώ είχα ένα podcast στο παρελθόν, στο οποίο μιλούσα για θέματα αναπηρίας. Το συγκεκριμένο έργο δεν πήγε και τόσο καλά και το άφησα. Έπειτα, άρχισα να ασχολούμαι με το TikTok και ο λογαριασμός προοδεύει αρκετά. Κάποια στιγμή, ο λογαριασμός μου έπεσε στην αντίληψη του πρωθυπουργού της χώρας και γυρίσαμε ένα σύντομο βίντεο για την ημέρα του Λευκού Μπαστουνιού. Στα 30΄ που είχα με τον πρωθυπουργό συζητήσαμε για μερικά θέματα σχετικά με τους ανθρώπους με αναπηρία και έθεσα και μερικά αιτήματα όπως φαίνεται και στο βίντεο. Είμαι πολύ περήφανη για την δουλειά μου στο TikTok. Θεωρώ σε γενικότερες γραμμές ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν γιγάντια επιρροή, ειδικά στα νέα άτομα. Επομένως, η σωστή διαχείρισή τους(των μέσων) και ένα καλά προετοιμασμένο υλικό μπορούν να συμβάλλουν στην θετική αλλαγή. Ευχαριστιέμαι παραπάνω όντας μάρτυρας όταν άνθρωποι χρησιμοποιούν τις πληροφορίες που παραθέτω στα βίντεό μου για να βοηθήσουν ανάπηρα άτομα παρά όταν απλώς με αναγνωρίζουν και μου κάνουν κοπλιμέντα. Επίσης, η συμπερίληψη είναι ένα κεντρικό στοιχείο του ακτιβισμού. Να συμμετέχουμε σε δραστηριότητες όπου υπάρχουν και βλέποντα άτομα και τυφλά άτομα, να ανταλλάζουμε εμπειρίες και να μαθαίνουμε το ένα από το άλλο. Ποια είναι μερικά αιτήματα που έχετε ως άτομα με αναπηρία; Γιάννης: Ό, τιδήποτε μπορούμε να πούμε πέφτει κάτω από την ομπρέλα της ενημέρωσης. Εφόσον θα υπάρξει ενημέρωση θα καταπολεμιστεί η άγνοια και σταδιακά θα λυθούν τα άλλα προβλήματα. Άννα: Ναι, η ενημέρωση είναι ιδιαίτερα σημαντική. Αυτή οδηγεί στην ευαισθητοποίηση, την ορατότητα και την εκπροσώπηση. Ταυτοχρόνως, ας αναφέρουμε την ανάγκη για προσαρμοσμένο οδικό σύστημα που να διευκολύνει την κυκλοφορία των ατόμων με αναπηρία και την προσβασιμότητα σε πανεπιστήμια και σχολεία. Οι απόψεις της Άννας σχετικά με τον φεμινισμό και το βίωμα ως ανάπηρη γυναίκα Πώς νιώθεις ως μια ανάπηρη γυναίκα σε μια αναπηροφοβική και πατριαρχική κοινωνία; Προσωπικά δεν μπορώ να πω ότι έχω βιώσει τόσο έντονα τον σεξισμό. Μπορώ να πω, όμως, ότι νιώθω κι εγώ τον φόβο της επίθεσης όταν περπατώ μόνη μου στον δρόμο. Γι’ αυτό είτε κρατώ σφιχτά τα κλειδιά μου είτε έχω τον σκύλο μου να με προστατεύει. Πιθανότατα να μην είναι ο μισογυνισμός τόσο αισθητός στην ζωή μου διότι νιώθω περισσότερο την αναπηροφοβία. Μπορεί πράγματι να έχω βιώσει σεξισμό, αλλά να μην το έχω αντιληφθεί. Γενικά, οι ανισότητες βάσει φύλου μου φαίνονται απαίσιες και μια απόδειξη ότι έχουμε ακόμη δρόμο να διανύσουμε ως κοινωνία σε θέματα ισότητας και αξιοπρέπειας. Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί οι άνδρες να θεωρούν ότι είναι οι μόνοι που δικαιούνται ευκαιρίες. Ποια είναι η άποψή σου για τις γυναικοκτονίες στην Ελλάδα και για τις σεξουαλικές επιθέσεις οι οποίες έχουν οδηγήσει στην έξαρση του κινήματος MeToo; Θεωρώ τις γυναικοκτονίες αισχρά εγκλήματα και έντονα δυσνόητο το πώς ένας άνδρας μπορεί να βλέπει την γυναίκα ως κτήμα του στο σημείο που παίρνει την ζωή της. Είμαι εξοργισμένη με αυτά που ακούω συνεχώς, το ίδιο και για τα περιστατικά σεξουαλικών επιθέσεων. Όλα αυτά πρέπει να σταματήσουν κάποια στιγμή και χαίρομαι που υπάρχουν κινήματα όπως το MeToo που προσπαθούν να αντιμετωπίσουν αυτά τα πλήγματα της κοινωνίας. Ελπίζω ότι η κατάσταση θα βελτιωθεί στο μέλλον και ότι οι γυναίκες δεν θα χρειάζεται να φοβούνται πια για τις ζωές τους. Πώς βιώνεις τον κόσμο ως ανάπηρο ομοφυλόφιλο άτομο; Λαμβάνοντας υπόψιν ότι το κάθε άτομο αναζητά διαφορετικά πράγματα από την ζωή του, θα μιλήσω συγκεκριμένα για εμένα και πώς βιώνω τις επιθυμίες μου και τα συναισθήματά μου. Εγώ ψάχνω κάτι μόνιμο και σταθερό, πιθανότατα μια σχέση. Είναι κοινώς παραδεκτό ότι η εύρεση μιας σταθερής σχέσης στην ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα είναι ιδιαίτερα δύσκολο. Η εύρεση μιας σταθερής σχέσης ως ΛΟΑΤΚΙ+ και ανάπηρο άτομο είναι ακόμη δυσκολότερο. Από μόνο του το κομμάτι της σεξουαλικότητας συνδυασμένο με την αναπηροφοβία που επικρατεί εκεί έξω καθιστά την δημιουργία σχέσεων μια πρόκληση. Στην Ελληνική κοινωνία, η αποδοχή της αναπηρίας μου αποτελεί έναν αγώνα. Από την άλλη, η αποδοχή της σεξουαλικότητάς μου η οποία παρεκκλίνει από το κατεστημένο στρέιτ πρότυπο είναι, επίσης, ένας άλλος αγώνας. Επομένως, βαδίζω δύο διαφορετικά μονοπάτια ταυτόχρονα. Δεν είναι κάτι ακατόρθωτο, αν και οφείλω να πω ότι η ντροπή και η ενοχή με συνοδεύουν συχνά στο ταξίδι μου. Ενοχή και ντροπή απέναντι στην κοινωνία, διότι ο σεξουαλικός μου προσανατολισμός θεωρείται κάτι κακό και επαίσχυντο. Ενοχή και ντροπή απέναντι στην οικογένειά μου με την σκέψη ότι τους δυσκολεύω απέχοντας από το πρότυπο του κοινωνικά επιθυμητού παιδιού (στην προκειμένη περίπτωση, βλέπον και ετεροφυλόφιλο). Ενοχή και ντροπή προς το ίδιο μου το εαυτό, προσπαθώντας συχνά να μην πέσω στην παγίδα της εσωτερικευμένης ομοφοβίας και αναπηροφοβίας, το οποίο είναι πολύ εύκολο να συμβεί και αυτός είναι ένας από τους λόγους που κάνω ψυχοθεραπεία η οποία με βοηθά σε μεγάλο βαθμό και για αυτό την συνιστώ σε όσα την χρειάζονται. Νιώθω πολλές φορές θυμό, διότι τα δύο πράγματα που φέρνουν εμπόδια στον βίο μου (η σεξουαλικότητα και η αναπηρία) είναι δύο χαρακτηριστικά μου τα οποία εγώ ο ίδιος δεν τα επέλεξα. Εκτός από αυτό, βιώνω και ανασφάλεια. Ανασφάλεια μήπως γίνω το επόμενο θύμα ομοφοβικής επίθεσης όντας ταυτόχρονα άτομο με αναπηρία στην όραση το οποίο δύσκολα μπορεί να αντιδράσει σε μια σωματική επίθεση. Όμως και πάλι, συνεχίζω και επιμένω στο να ζω μια ζωή αυθεντική στο εαυτό μου. Να ακούσω την καρδιά μου και τις επιθυμίες μου. Είμαι μέρος μιας επανάστασης. Δεν είναι κάτι εύκολο, αλλά είμαι πρόθυμος να δώσω το είναι μου ώστε να μπορώ να ζω ελεύθερος. Δίνω δύο ξεχωριστούς αγώνες οι οποίοι ταυτοχρόνως συνυπάρχουν. Από την μια, αγωνίζομαι με τα υπόλοιπα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα για ίσα δικαιώματα. Από την άλλη, αγωνίζομαι με τα υπόλοιπα ανάπηρα άτομα για προσβασιμότητα. Είναι δύο αυτόνομες, αλλά παρ’ όλα αυτά αλληλένδετες πτυχές της ζωής μου. Ποια είναι η θέση της οικογένειάς σου και του φιλικού σου κύκλου στο θέμα της σεξουαλικότητάς σου; Για την οικογένειά μου δεν είναι κάτι εύκολο για να το επεξεργαστούν, όμως προσπαθούν με τον τρόπο τους. Από την μεριά των φίλων μου, δεν έχει προκύψει ποτέ κάποιο θέμα. Είχα πάντα την πλήρη αποδοχή εκ μέρους τους και μερικές φορές φιλικά μου πρόσωπα τα οποία έχουν υπάρξει ομοφοβικά στο παρελθόν αναθεώρησαν τις παλιές τους πεποιθήσεις, τις προκαταλήψεις και τα στερεότυπα και έγιναν υποστηρικτές μου, επειδή ήθελαν να ήμουν κομμάτι της ζωής τους. Αυτή η αγάπη και η αποδοχή που με έχουν κάνει να νιώσω όλα τα άτομα του στενού μου κύκλου είναι και ο κύριος λόγος που βρίσκομαι σήμερα εδώ μιλώντας ανοιχτά και χωρίς φίλτρα για το ποιος είμαι πραγματικά. Πηγή: www.kleidarotripa.gr FacebookTwitterWhatsAppMessengerLinkedInEmail ________ Orasi mailing list για την διαγραφή σας από αυτή την λίστα στείλτε email στην διεύθυνση orasi-requ...@hostvis.net και στο θέμα γράψτε unsubscribe Για να στείλετε ένα μήνυμα και να το διαβάσουν όλοι οι συνδρομητές της λίστας στείλτε email στην διεύθυνση Orasi@hostvis.net διαβάστε τι συζητά αυτή η λίστα http://hostvis.net/mailman/listinfo/orasi_hostvis.net Για το αρχείο της λίστας http://www.mail-archive.com/orasi@hostvis.net/ Εναλλακτικό αρχείο: http://hostvis.net/pipermail/orasi_hostvis.net/ παλαιότερο αρχίο (έως 25/06/2011) http://www.freelists.org/archives/orasi __________ NVDA δωρεάν αναγνώστης οθόνης ένα πρόγραμμα ανοιχτού λογισμικού http://www.nvda-project.org/ _____________ Τα ηχογραφημένα βιβλία με φυσική φωνή που ανεβαίνουν στις βιβλιοπροτάσεις προσφέρονται από τις βιβλιοθήκες που λειτουργούν οι φορείς των τυφλών ενώ Για να κατεβάσετε τον σχετικό κατάλογο επισκεφθείτε το http://www.hostvis.net/audiobooks/katalogos.zip ____________
