Dankon Antonio,

pro la interesa listo.

1. Jes, ekzistas neniu "logiko" pri bru-imitaj sonoj en la diversaj etnaj 
lingvoj, ecx ne pri la sono de pafo aux de sxtono falanta en akvon.

2. Jes, ekzistas jam suficxe longa *tradicio* pri tiuj sonoj en Esperanto, 
sed bedauxrinde ne tro multaj homoj konas gxin kaj anstataux simple lerni la 
ekzistantajn sxatas reinventi la radon. Oni trovas ilin en PIV kaj jam en la 
Parnasa Gvidlibro de 1932, 3a 1984, p.195. Mi konsilas traduki komiksojn 
(por la pedantuloj "bildstriajn rakontojn", sed komiksoj malofte estas 
pedantaj) kaj oni rapide lernos ilin. "Klasika" ekzemplo estas koko -> 
kokeriko. Oni simple devas lerni gxin kiel oni devas lerni "kikeriki", se 
oni lernas la germanan aux "kukeleku" se oni lernas la nederlandan.

3. Jes, ekzistas kutima metodo veni al "Esperanta" onomatopeajxo, kiel via 
listo gxuste indikas: nome radikigo de la verbo laux la tipo "ŝpruc! el 
ŝpruci".

4. Por bestaj blekoj mi rekomendas De Smedt eo-nl 2004 (ankaux senkoste en 
la reto), cxar gxi probable havas plej multajn tiajn verbojn cxe la 
koncernaj bestoj (kaj ne necesas kompreni la nederlandan), ekz-e:

abelo -> zumi
bovo -> mugxi
kato -> miauxi, ronroni, sxpini, kracxospiri, borduni, grauxli, ronki
hundo -> boji, jelpi, grauxli, hurli, tirboji, hojli, uxai
kojoto -> hojli, tirboji, jelpi
lupo -> hurli, boji, jelpi, grauxli, tirboji, hojli, ululi
simio -> hui, rikani


Bernardo

----------------

Mi opinias ke estas sufiĉe nur kolekti la konatajn (aŭ plej uzatajn)
bru-imitajn vortojn, sen zorgo pri "interkonsento" kaj "universaleco".
Konsiderante la kulturdevenan malsamecon en la "esperantigo" de la bruoj, la
ĉefa celo estas klarigi al iu ajn leganto de iu ajn esperanta verkaĵo la
signifon de "tiu" legita bruo, ĉu ne?

Do, jen la listo en embria stato. Bonvolu aldoni "viajn" bruojn.
[N.B. Estas nepre necesaj la bruoj de tuso kaj terno.]

El vortaroj
***********
> voĉa (sed ne-parola) komunikado: <

he
hm!
hej!
ba
hum
ha, aha, aj, haj, ho, oho, oj, hoj, hu, huj


> Aliaj bruoj el vortaro: <

ron-ron el ronroni
klak el klaki
klik el kliki
tik-tak el tiktaki
haf, bak, tak
zum el zumi
krak el kraki (aŭ el krako)
kraŝ el kraŝi
ŝmac el ŝmaci
suĉ el suĉi
lek el leki
ŝpruc el ŝpruci
snuf el snufi
vaŭ, baŭ kaj boj (la lasta el boji)
miaŭ el miaŭi
maĉ el maĉi
"pep' pep'" (pepado) el pepi
plaŭ(d) el plaŭdi
furz el furzi

Ekzemploj el verkaĵoj...
*****************************
El "Fabeloj de la verda pigo":

pego morsis lian alvenon - tak tak,
formikoj procesie krablis al sia fora konservejo - paŝ paŝ,
ranetoj  vete  plonĝis  en  brilan  marĉon  -  plaŭ  plaŭ,
eleganta kolubro zigzage ĉasis frenezetan muson - ŝŝ ŝŝ,
kaŝita kukolo spitis Aleksandron: serĉu min - kuku kuku.

La hu-u-u de lia sonĝo estis ululo de strigo.

- Karaj infanoj, ne timu. Bone aŭskultu miajn konsilojn. Jen tio, kion vi
faru. Sed, ŝs! tio restu sekreta ĝis merkredo.

De sur la platano mi subite vidis s-ron Akrokul elkuri el la lernejo,
svingante penikon kaj ridaĉante kiel frenezulo:
- Ha ha! la verda puno! Ha ha! la verda puno!


Baldaŭ lia apuda paŝado vekis la lokomotiveton, kiu malfermis unu okulon kaj
suspiris: "Ŝŝŝ!" [...] "Ĉuĉu estas mia nomo."

- Ĉuĉu! Ĉuĉu! Kie vi estas?
Li aŭdis nur malproksiman korŝiran adiaŭon: tut-tut, kaj nenion plu.

__________________________________

Samideane via :)

Antonio Codazzi


Rispondere a