«Γράφω θέατρο χωρίς να ξέρω το θέατρο»
«Μάγκντα Γκέμπελς», το έργο του Γιώργου Βέλτσου ανεβαίνει στις 11 Νοεμβρίου από το Εθνικό Θέατρο στο Νέο Rex, σε σκηνοθεσία Αντζελας Μπρούσκου με την Παρθενόπη Μπουζούρη στον ομώνυμο ρόλο. Μια παράσταση κατάλληλη για θεατές από 18 ετών και άνω. Η Μάγκντα Γκέμπελς, σύζυγος του «υπουργού Προπαγάνδας και Διαφωτίσεως του Λαού» στη ναζιστική Γερμανία του Χίτλερ, υπήρξε πρότυπο συζύγου και γυναίκας της εποχής της. Με την πτώση του Τρίτου Ράιχ και μετά την αυτοκτονία του Χίτλερ, αποφασίζει να σκοτώσει τα έξι παιδιά της και να αυτοκτονήσει μαζί με τον Γιόζεφ Γκέμπελς στο Μπούνκερ, όπου βρίσκονταν το τελευταίο διάστημα της ζωής τους. Μέσα από μια ερωτική επιστολή, τη διήγηση του φόνου των παιδιών της και τις φαντασιώσεις της, η γυναίκα αυτή μάς συστήνεται. Η ιστορία, με όλες τις εκδοχές της, ξετυλίγεται μέσα από τα δικά της μάτια. Ο Γιώργος Βέλτσος «σκηνοθετεί» τον θάνατο της οικογένειας Γκέμπελς και μιλάει για τα θανάσιμα συμπτώματα του σύγχρονου πολιτισμού: την ακαταμάχητη ανθρώπινη έπαρση, την ηδονή της βίας, τη ρητορική της κυριαρχίας και του μίσους, κάθε τι που χαρακτηρίζει το «ριζικό κακό» και ανιχνεύεται μέσα στους ίδιους τους εαυτούς μας, χωρίς να γνωρίζει φυλές και έθνη. • Γιατί ο Γιώργος Βέλτσος επέλεξε τη Μάγκντα Γκέμπελς ως θεατρική ηρωίδα του; Η Μάγκντα (η μαντάμ Μποβαρί, η Παρθενόπη Μπουζούρη, εγώ) φέρει επάνω της αυτό που ο Λακάν ονόμαζε «κατάρα του φύλου», μόνο που δεν παίρνει την έγκριση από τον άντρα –για να μιλήσει ή για να γαμηθεί– αλλά από τον εαυτό της. Η Μάγκντα είναι μια γυναίκα ιστορική-υστερική, μια γυναίκα δηλαδή που αναφέρεται στο μερίδιο που κατέχει η υστερία στην Ιστορία. Η κατάρα λοιπόν, ο λόγος περί του κακού, δεν μπορεί παρά να φτάσει και σε μια πράξη του κακού: σκοτώνει τα παιδιά της. Το κακό της ριζικό μετά τη διάλυση του πρώτου της γάμου δεν ήταν ο ναζισμός αλλά ο Γκέμπελς, πίσω από τον οποίον ήταν ο μεγάλος Αλλος, δηλαδή ο Χίτλερ. Ο άνθρωπος που έγινε το πεπρωμένο αυτής της γυναίκας. Το δικό μου πεπρωμένο, στον βαθμό που ταυτίζομαι μαζί της, είναι η γραφή. Αυτή η γραφή είναι η τομή μεταξύ Μάγκντα και Παρθενόπης. Το σύμπτωμα της Μάγκντα είναι το διάφυλο ζεύγος. Ποιος είναι η Μάγκντα και ποια είναι ο Γιόζεφ; Αυτό αποτελεί ένα από τα σημεία του κειμένου. Κι αυτό γράφω και ξαναγράφω σε όλο μου το έργο. Από το «Camera degli sposi» μέχρι την «Αναγγελία» και τη «Φωνή». • Μια Μάγκντα Γκέμπελς που αυνανίζεται μπροστά στη φωτογραφία του Χίτλερ; Ξέρω πως το ασυνείδητο δεν γνωρίζει άλλο φύλο παρά μόνο ένα: τον φαλλό. Η Μάγκντα λειτουργεί ως φαλλός. Ανήκει στην κατηγορία των γυναικών που είναι πλήρης πλην της στιγμής που βλέποντας τη φωτογραφία του Χίτλερ στην ασημένια κορνίζα αυνανίζεται. Τότε, εκεί, η Μάγκντα γίνεται Αγία Τερέζα όπως την ξέρουμε από το γλυπτό του Τζαν Λορέντσο Μπερνίνι στη Ρώμη. Αλλωστε είναι γνωστό πως μόνον οι φαντασιώσεις αποδεσμεύουν απόλαυση και κυρίως ότι ο γάμος και η συμβίωση μπορεί να ενέχουν αγάπη αλλά όχι απόλαυση. Οσα συμβαίνουν έχουν ήδη συμβεί και σε έναν χώρο ρευστό στον οποίο τη λύση θα δώσει η σκηνοθεσία. • Επιμένετε στο θέατρο. Ξέρω ότι το να γράφεις έχει να κάνει με τον θάνατο του άλλου και κυρίως του εαυτού. Το θέατρο είναι μια εξόδιος ακολουθία και δεν είχε άδικο ο Τσαρούχης όταν παρομοίαζε την εκκλησία με ένα θέατρο που επί δύο χιλιάδες χρόνια παίζεται η ίδια παράσταση και είναι συνεχώς γεμάτο. Η γραφή μου είναι η απόσταση που παίρνω από τους άλλους, αλλά για να ταυτιστώ ύστερα μαζί τους. Ετσι ο Γιώργος Βέλτσος, ο συγγραφέας, δεν υπάρχει. Υπάρχει θα έλεγα, για να θυμίσω τον Φλομπέρ, η Μαντάμ Μποβαρί ή η Μάγκντα Γκέμπελς. Είμαι αυτή η Μάγκντα Γκέμπελς που υπάρχει με την παρεμβολή ανάμεσά μας της ηθοποιού Παρθενόπης Μπουζούρη. Πιστεύω πως το να γράφει κανείς θέατρο είναι σαν να χάνει το ίδιον πρόσωπό του. Είναι μια φράση του Φουκό που μου αρέσει, αν και δεν μπόρεσα ώς τώρα να διακρίνω ποιο είναι το πρόσωπο και ποια η μάσκα. Αυτό μου το μαθαίνει το θέατρο. Επίσης θέλω να πω ότι δεν γράφω για να μνημειωθώ σαν τον μακαρίτη τον Καμπανέλλη στην Ακαδημία αλλά για να καταστρέψω το μνημείο που με κατέστησε μια ολόκληρη κοινωνία, η οποία άλλοτε με παρακάμπτει και άλλοτε με επιβραβεύει, αλλά με την αδιαφορία της, διότι ποιος διάβασε ποτέ σοβαρά τα γραπτά μου; Εσύ άραγε; • Ερχεται κι άλλο θεατρικό σας με θέμα την τρομοκρατία. Ο Ξηρός συναντά τη νέα γενιά τρομοκρατών... Ναι, γράφω πάλι θέατρο χωρίς να ξέρω το θέατρο, όπως έχω πει προλογίζοντας τον «Θάλαμο». Και πιστεύω πως αυτό είναι το καλύτερο θέατρο και αυτό προσφέρει τη μεγαλύτερη απόλαυση: την άγνοια της τεχνικής ενός πιασάδικου, ευπώλητου, ρεαλιστικού θεάτρου. Τα έχουμε πει και τα έχουμε ξαναπεί. Και δεν θα σταματήσω να τα επαναλαμβάνω διαβάλλοντας ίσως και την επιλογή του Στάθη Λιβαθινού να ενθέσει στο πρόγραμμα του Σ. Χατζάκη το έργο μου. Αλλά αυτός ο αρνητισμός μου προς την κοινή (πόρνη) λογική δεν είναι απλώς ο χαρακτήρας μου αλλά το σώμα μου. Εγώ πεθαίνοντας «δεν χρωστάω αλέκτορα στον Ασκληπιό» όπως είπε ο Σωκράτης στον Κρίτωνα ενώ πέθαινε. Χρωστάω στον εαυτό μου την «Αγράμματη». • Στηρίζετε την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ; «To ναυάγιο της Ελλάδας είναι το προσωπικό ναυάγιο όλων όσοι πίστεψαν πως θα είχαν θέση στο παρελθόν της» λέει ο ποιητής Αντώνης Ζέρβας. Εγώ δεν πίστεψα ούτε στο παρελθόν ούτε στο μέλλον της Ελλάδας. Και ούτε σε κανένα χρόνο του ρήματος «πιστεύω» πλην του τετελεσμένου του μέλλοντα. Αλλιώς: «Η Ελλάδα θα έχει τελειώσει τη στιγμή που θα έχει αρχίσει». Αυτός είναι ο τετελεσμένος της μέλλων. Τι να πω; Να υποθέσω πως αυτό θα συμβεί τώρα με τον ΣΥΡΙΖΑ;.. • Η «Αγράμματη» είναι ένα από τα 24 ποιήματα της συλλογής «Γυναίκες», που θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις «Διάττων», τόσα όσα και τα γράμματα της αλφαβήτου. Και είναι το αγαπημένο σας, αυτό με το οποίο ταυτίζεστε... Γιατί; Επίτρεψέ μου, θέλω να ακούσεις το ποίημα: «Δεν είχε δύναμη κι όταν τη ρώτησαν Δεν είχε τι να του πει Δεν κρατούσε το βιβλίο να παραδειγματιστεί, να ξεκινήσει το νόημα, “χρεωστώ στον εαυτό μου την αγράμματη και δεν θα σας αφήσω ήσυχους” κι όπως το ήλιον που απογειώνει το μετεωρολογικό της μπαλόνι σηκώθηκε μπροστά στα μάτια τους με την απάντησή της έτοιμη στο φουσκωμένο στόμα του Βορέα». Αυτό το ποίημα, αυτή η γυναίκα είμαι εγώ... INFO: Εθνικό Θέατρο/Σκηνή «Ρεξ» (Πανεπιστημίου 48, τηλ.: 210-3305074) «Μάγκντα Γκέμπελς» του Γιώργου Βέλτσου. Σκηνοθεσία-Σκηνικά-Κοστούμια: Αντζελα Μπρούσκου.Φωτισμοί: Νίκος Βλασόπουλος. Μουσική: Θάλεια Ιωαννίδου. Επιμέλεια κίνησης: Νατάσα Σαραντοπούλου. Παίζουν: Κωνσταντίνα Αγγελοπούλου, Δημήτρης Κίτσος, Παρθενόπη Μπουζούρη, Θάνος Παπακωνσταντίνου. Φωνή Φρόιντ: Παρθενόπη Μπουζούρη. Η παράσταση της 18ης Νοεμβρίου θα παρουσιαστεί για τους συνέδρους της Μπιενάλε της Αθήνας με αγγλικούς υπέρτιτλους. http://www.efsyn.gr/arthro/grafo-theatro-horis-na-xero-theatro http://www.efsyn.gr/arthro/grafo-theatro-horis-na-xero-theatro Στάλθηκε από το iPhone μου ________ Orasi mailing list για την διαγραφή σας από αυτή την λίστα στείλτε email στην διεύθυνση orasi-requ...@hostvis.net και στο θέμα γράψτε unsubscribe Για να στείλετε ένα μήνυμα και να το διαβάσουν όλοι οι συνδρομητές της λίστας στείλτε email στην διεύθυνση Orasi@hostvis.net διαβάστε τι συζητά αυτή η λίστα http://hostvis.net/mailman/listinfo/orasi_hostvis.net Για το αρχείο της λίστας http://www.mail-archive.com/orasi@hostvis.net/ παλαιότερο αρχίο (έως 25/06/2011) http://www.freelists.org/archives/orasi __________ NVDA δωρεάν αναγνώστης οθώνης ένα πρόγραμμα ανοιχτού λογισμικού http://www.nvda-project.org/ __________ Για καλή Ελληνική και ξένη μουσική, Θεατρικά έργα από το ελληνικό και παγκόσμιο ρεπερτόριο επισκεφθείτε το http://www.isobitis.com ______________
