Δύο χρόνια με την πανδημία: 881 θάνατοι, 335.000 κρούσματα Από την εφημερίδα ο φιλελεύθερος.
Μαριλένα Παναγή Στις 9 Μαρτίου 2020, ακριβώς πριν από δύο χρόνια, η Κύπρος πάγωσε όταν το υπουργείο Υγείας ανακοίνωσε τον εντοπισμό των 2 πρώτων κρουσμάτων κορωνοϊού στην Κύπρο. Και τα δύο εισαγόμενα αφορούσαν πολίτες που είχαν ταξιδέψει σε Ηνωμένο Βασίλειο και Ιταλία. Την αμέσως επόμενη ημέρα, 10 Μαρτίου 2020, το Υπουργικό Συμβούλιο έλαβε τις πρώτες αποφάσεις για λήψη μέτρων. Έκλεισαν τα οδοφράγματα, έκλεισαν όλα τα σχολεία στην επαρχία Λευκωσίας, απαγορεύθηκαν οι παρελάσεις, οι φίλαθλοι έμειναν εκτός γηπέδων. Ο αριθμός των κρουσμάτων άρχισε σταδιακά να ανεβαίνει. Στις 11/3 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κηρύσσει και επίσημα την μέχρι τότε «επιδημία» σε «πανδημία» ενώ δύο ημέρες μετά, στις 13 Μαρτίου, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας προχωρεί στο πρώτο διάγγελμά του σχετικά με την πανδημία. Στις 15 Μαρτίου, η Κυβέρνηση αναθεωρεί τις προηγούμενες αποφάσεις της. Από τις 6 το πρωί της 16ης Μαρτίου 2020, η Κύπρος μπήκε σε καθολικό απαγορευτικό (lockdown) κλείνοντας ταυτόχρονα λιμάνια και αεροδρόμια, ακολουθώντας ουσιαστικά τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες. Την ίδια ημέρα, είχε εντοπιστεί διψήφιος αριθμός κρουσμάτων (13). Στις 21 Μαρτίου 2020, η Κύπρος καταγράφει τον πρώτο θάνατο εξαιτίας του κορωνοϊού. Συνολικά τον συγκεκριμένο μήνα είχαν χάσει τη ζωή τους 10 άνθρωπο και καταγράφηκαν 267 κρούσματα κορωνοϊού. Το καθολικό απαγορευτικό, παρέμεινε σε ισχύ μέχρι τον Μάιο του 2020 με σταδιακή αποκλιμάκωση των περιορισμών. Από τις 9 Μαρτίου 2020 μέχρι τις 17 Μαΐου, είχαν εντοπιστεί συνολικά 939 κρούσματα και είχαν καταγραφεί 17 συνολικά θάνατοι με τελική αιτία τον κορωνοϊό. Η Κύπρος επί τρεις σχεδόν μήνες ζούσε στην απομόνωση. Το καλοκαίρι του 2020 κύλησε σχετικά ομαλά και κάποιοι επιστήμονες τόλμησαν να κάνουν λόγο ακόμα και για τέλος της πανδημίας. Τον Αύγουστο, η μικρή έξαρση που καταγράφηκε στην επαρχία Λεμεσού ταρακούνησε κάπως τα νερά με τον αριθμό των κρουσμάτων να μην ξεπερνά τα 20 κατά μέσο όρο και για μερικές μόνο ημέρες. Νέος συναγερμός σήμανε στο τέλος Σεπτεμβρίου, όταν ο αριθμός των κρουσμάτων που εντοπίζονταν ήταν σταθερά διψήφιος με ανοδική τάση με τη διασπορά του ιού να εντοπίζεται σε μεγαλύτερο βαθμό στην επαρχία Λάρνακας και την ελεύθερη περιοχή Αμμοχώστου. Τον Οκτώβριο του 2020 καταγράφηκαν οι πρώτοι τριψήφιοι αριθμοί και στις αρχές Δεκεμβρίου έκανε την εμφάνιση της στο νησί της Βρετανική μετάλλαξη (μετάλλαξη «άλφα» όπως ονομάστηκε αργότερα). Η συνεχής επιδείνωση των επιδημιολογικών δεικτών και η άσχημη επιδημιολογική εικόνα που παρουσίαζαν τότε οι επαρχίες Λεμεσού και Πάφου, οδήγησαν την Κυβέρνηση στη λήψη σκληρών αποφάσεων, προχωρώντας στον εγκλεισμό των δύο περιοχών και υποχρεώνοντας τους πολίτες που ταξίδευαν στις υπόλοιπες επαρχίες να υποβάλλονται σε μοριακές εξετάσεις σε εβδομαδιαία βάση. Το συγκεκριμένο μέτρο άρχισε να εφαρμόζεται στις 12 Νοεμβρίου και κράτησε δύο εβδομάδες αφού οι αντιδράσεις από τη μια, τόσο των πολιτών όσο και του επιχειρηματικού κόσμου ήταν τεράστιες και από την άλλη, η διασπορά του ιού άρχισε να μεγαλώνει πλέον σε όλες τις επαρχίες με αποτέλεσμα τα αρθεί ο γεωγραφικός διαχωρισμός των δύο περιοχών και να εφαρμοστούν, από την 1η Δεκεμβρίου 2020, αυστηροί περιορισμοί σε παγκύπρια βάση. Ο Δεκέμβριος του ίδιου έτους, ήταν ο πιο θανατηφόρος, μέχρι τότε, μήνας της πανδημίας με ταυτόχρονη κατακόρυφη αύξηση στον ημερήσιο αριθμό κρουσμάτων. Συγκεκριμένα, είχαν καταγραφεί 90 θάνατοι ενώ τα κρούσματα ακούμπησαν τα 950 (για ένα εικοσιτετράωρο). Τον ίδιο μήνα, όπως και σε ολόκληρη την Ευρώπη, έφθασαν και στην Κύπρο οι πρώτες παρτίδες εμβολίων κατά του κορωνοϊου. Στις 27 Δεκεμβρίου 2020 χορηγήθηκαν τα πρώτα εμβόλια σε οίκους ευγηρίας ενώ τις ημέρες που ακολούθησαν λειτούργησαν και τα πρώτα εμβολιαστικά κέντρα. Οι πολίτες αρχικά παρουσιάζονταν διστακτικοί, ωστόσο με το πέρασμα των εβδομάδων οι αριθμοί άρχισαν να αυξάνονται. Δύο lockdowns κατά το 2021 Η έξαρση όμως που προκάλεσε κατά το μήνα Δεκέμβριο του 2020 η βρετανική μετάλλαξη, είχε ως αποτέλεσμα να προχωρήσει η Κυβέρνηση στις 8 Ιανουαρίου 2021 στο δεύτερο καθολικό απαγορευτικό, από το οποίο η Κύπρος άρχισε να εξέρχετα, και πάλι με σταδιακή αποκλιμάκωση των περιορισμών στις 15 Μαρτίου. Ωστόσο, τα επιδημιολογικά δεδομένα παρέμεναν σε ψηλά επίπεδα με αποτέλεσμα, τον Απρίλιο ο αριθμός των κρουσμάτων να παρουσιάζει για άλλη μια φορά ανοδική τάση ενώ κατά τον συγκεκριμένο μήνα καταγράφηκαν 73 θάνατοι, αριθμός σχετικά ψηλός σε σχέση με τα τότε δεδομένα της πανδημίας. Η επιδείνωση της επιδημιολογικής εικόνας, οδήγησε για άλλη μια φορά την Κύπρο, και πάρα τις έντονες διαφωνίες μερίδας των μελών της Συμβουλευτικής Επιστημονικής Επιτροπής, σε καθολικό απαγορευτικό το οποίο τέθηκε σε ισχύ στις 23 Απρίλιου 2021. Η Κύπρος δηλαδή, έζησε για δεύτερη φορά Πάσχα στην καραντίνα. Στις 10 Μαϊου άρχισε η σταδιακή αποκλιμάκωση των μέτρων και τέθηκε σε εφαρμογή για πρώτη φορά το μέτρο της υποχρεωτικής παρουσίασης SafePass σε συγκεκριμένους χώρους με τις προϋποθέσεις εισόδου να διαφέρουν για εμβολιασμένους, νοσήσαντες και ανεμβολίαστους. (το SafePass αρχικά είχε ονομαστεί CoronaPass, ωστόσο στη συνέχεια η Κυβέρνηση αποφάσισε ότι ο συγκεκριμένος όρος ήταν αδόκιμος). Στα τέλη Μαΐου, ο αριθμός των ημερήσιων κρουσμάτων είχε κατακρημνιστεί αφού έπεσε στις μερικές δεκάδες το εικοσιτετράωρο, γεγονός που επέτρεψε στις 10 Ιουνίου την επαναλειτουργία όλων των νυκτερινών κέντρων διασκέδασης. Το ποσοστό εμβολιαστικής κάλυψης στον ενήλικα πληθυσμό βρισκόταν τότε γύρω στο 53%, όμως σιγά-σιγά άρχισε να διαπιστώνεται ότι ηλικιωμένοι και υπερήλικες οι οποίοι είχαν λάβει τις δύο δόσεις του εμβολίου από τον Ιανουάριο, άρχισαν να χάνουν την ανοσία που είχαν αποκτήσει. Μια διαπίστωση βεβαίως στην οποία άρχισαν να καταλήγουν οι αρμόδιες Αρχές των ευρωπαϊκών και όχι μόνο χωρών. Στις αρχές Ιουλίου η επιδημιολογική εικόνα άρχισε και πάλι να επιδεινώνεται. Η Κυβέρνηση επέκτεινε τον θεσμό του SafePass το οποίο από τις 20 Ιουλίου ήταν υποχρεωτικό για την είσοδο σε όλους σχεδόν τους χώρους, ενώ προχώρησε ταυτόχρονα στην παραχώρηση κινήτρων στους πολίτες προκειμένου να εμβολιαστούν. Τον Αύγουστο οι επιδημιολογικοί δείκτες πήραν και πάλι την πάνω βόλτα, συνεπεία αυτή τη φορά της μετάλλαξης «Δέλτα» και η Κύπρος άρχισε πλέον να καταγράφει τετραψήφιους αριθμούς κρουσμάτων. Ο συγκεκριμένος μήνας, ξεπέρασε το ρεκόρ νοσηλειών και θανάτων που μέχρι τότε κατείχε ο Δεκέμβριος του 2020, αφού ο αριθμός των ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους με τελική αιτία θανάτου τον κορωνοϊό έφθασε τους 100 ενώ ο ΟΚΥπΥ υποχρεώθηκε σε σημαντική αύξηση των διαθέσιμων κλινών του για την περίθαλψη ασθενών με κορωνοϊο. Πέραν της αυστηροποίησης του SafePass όμως, η Κυβέρνηση δεν προχώρησε στη λήψη άλλων αποφάσεων που να αφορούσαν μέτρα ή περιορισμούς. Προχώρησε ωστόσο σε μέτρα τα οποία είχαν στόχο την αύξηση της εμβολιαστικής κάλυψης, με πρώτο εξ αυτών, τον τερματισμό της παραχώρησης δωρεάν τέστ στα άτομα που δεν είχαν εμβολιαστεί με το μέτρο να τίθεται σε ισχύ από την 1η Αυγούστου. Μέχρι 20 Ιουλίου, σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας, εμβολιάστηκε κατά κορωνοϊού το 70,4% του ενήλικου πληθυσμού. Στα μέσα Αυγούστου, είχε επιβεβαιωθεί πέραν πάσης αμφιβολίας ότι η ανοσία που είχαν αποκτήσει ηλικιωμένοι, υπερήλικες και χρόνιοι ασθενείς, κυρίως ανοσοκατασταλμένοι από τον αρχικό εμβολιασμό τους, έπεσε σημαντικά. Έτσι, έπειτα από τη λήψη σχετικών αποφάσεων στις 3 Σεπτεμβρίου, άρχισε η χορήγηση ενισχυτικής δόσης, (3ης δόσης) στα άτομα άνω των 65 ετών με την αρχή να γίνεται και πάλι στους οίκους ευγηρίας. Σε ό,τι αφορά την εμβολιαστική κάλυψη γενικά, στις 14 Σεπτεμβρίου είχε ανακοινωθεί ότι το περίπου 80% των ενηλίκων είχαν λάβει τουλάχιστον μια δόση του εμβολίου. Στις 8 Οκτωβρίου η Κυβέρνηση, παρά τις προειδοποιήσεις μελών της επιστημονικής κοινότητας, συνέχισε να προχωρεί σε χαλαρώσεις μέτρων που τότε βρίσκονταν σε ισχύ, πρακτική η οποία όμως άρχισε να αντιστρέφεται περί τα μέσα του μήνα όταν και πάλι οι επιδημιολογικοί δείκτες άρχισαν να ανεβαίνουν επικίνδυνα. Στις 24 Νοεμβρίου, 2021 η Κυβέρνηση προχώρησε στη λήψη νέων μέτρων μειώνοντας μεταξύ άλλων το ηλικιακό όριο για υποχρεωτική χρήση μάσκας στα 6 έτη και εφαρμόζοντας το SafePass και στα παιδιά 6-11 ετών. Ταυτόχρονα αποφασίστηκε ο ενισχυτικός εμβολιασμός όλων των ενηλίκων. Το ίδιο διάστημα στην Ευρωπαϊκή Ένωση σήμανε εκ νέου συναγερμός εξαιτίας της εμφάνισης της μετάλλαξης «Όμικρον», έτσι και η Κύπρος, όπως και οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, στις 26 Νοεμβρίου προχώρησε στην απαγόρευση εισόδου στο νησί, ατόμων που προέρχονταν από Αφρικανικές χώρες. Τον Δεκέμβριο και αφού πλέον όλοι οι επιδημιολογικοί δείκτες άρχισαν να παρουσιάζουν σημαντική επιδείνωση, η Κυβέρνηση προχώρησε στη λήψη επιπρόσθετων μέτρων και περιορισμών. Στις 13 Δεκεμβρίου, το Υπουργικό Συμβούλιο, αποφάσισε νέα μέτρα τα οποία αφορούσαν μη εμβολιασμένα άτομα τα οποία βάσει διατάγματος έμειναν εκτός, νυκτερινής διασκέδασης, χώρων εστίασης και αναψυχής, και κοινωνικών εκδηλώσεων όπως οι γάμοι και οι βαφτίσεις. Ταυτόχρονα αποφασίστηκε ο εμβολιασμός των παιδιών ηλικίας 5-11 ετών. Μερικές ημέρες αργότερα το SafePass επεκτάθηκε και στους χώρους εργασίας ενώ Στις 29.12.2021, ημέρα κατά την οποία καταγράφηκαν 3.002 κρούσματα, συνήλθε εκτάκτως το Υπουργικό Συμβούλιο για την λήψη μέτρων. Είχε προηγηθεί σύσκεψη του υπουργού Υγείας με τα μέλη της Συμβουλευτικής Επιστημονικής Επιτροπής. Το Υπουργικό αποφάσισε αυστηροποίηση των μέτρων ελέγχου στις πύλες εισόδου της Δημοκρατίας, κατάργηση του safe pass σε αυτούς που δεν είχαν ολοκληρώσει το εμβολιαστικό τους πρόγραμμα και επιπλέον μέτρα περιορισμού της μετάδοσης σε χώρους συναθροίσεων, και τηλεργασία για ποσοστό 40% του προσωπικού κάθε εταιρείας ή οργανισμού του τομέα παροχής υπηρεσιών. Τον Δεκέμβριο του 2021, καταγράφηκαν στην Κύπρο συνολικά 47 θάνατοι. Πιο θανατηφόρο το 2022 Τον Ιανουάριο του 2022 τα επιδημιολογικά δεδομένα όχι μόνο δεν επέτρεπαν τη λήψη αποφάσεων για χαλαρώσεις αλλά οδήγησαν σε περαιτέρω αυστηροποίηση μέτρων, με την αρχή για αποκλιμάκωση να γίνεται στα μέσα Φεβρουαρίου. Από χθες, καταργήθηκε η υποχρέωση για παρουσίαση SafePass σε υπεραγορές, φούρνους, περίπτερα και φαρμακεία ενώ τα αρνητικά τεστ ως προϋπόθεση για τα άτομα που έχουν λάβει και τις τρεις δόσεις του εμβολίου παραμένει μόνο στη νυκτερινή διασκέδαση και στις μεγάλες κοινωνικές δεξιώσεις. Για τα άτομα χωρίς εμβολιαστική κάλυψη η απαίτηση παραμένει σε όλους τους χώρους, με μεγαλύτερης διάρκειας ωστόσο, αρνητικά τεστ, ανάλογα με την κατηγορία και το επίπεδο κινδύνου για διασπορά του ιού σε κάθε χώρο και δραστηριότητα. Σε αντίθεση βεβαίως, με τα έτη 2020 και 2021, οι αριθμοί των ημερήσιων κρουσμάτων, παραμένουν επί καθημερινής βάσης γύρω στις 2000 ενώ παρά την μείωση του αριθμού των νοσηλευόμενων ασθενών, ο αριθμός των θανάτων μάλλον παραμένει στα ψηλότερα επίπεδα από την έναρξη της πανδημίας. Συγκεκριμένα, το 2022, (μέχρι χθες), έστω και αν και έχουμε διανύσει μόλις την 1η εβδομάδα του τρίτου του μήνα, φαίνεται ότι καταγράφει τους ψηλότερους αριθμός σε θανάτους οι οποίοι έχουν ως τελική αιτία των κορωνοϊό. Από τα στατιστικά δεδομένα άλλωστε, προκύπτει ότι ο ένας στους 4 θανάτους που καταγράφηκαν από την ημέρα έναρξης της πανδημίας μέχρι και χθες, σημειώθηκε κατά τις πρώτες 67 ημέρες του 2022. Συγκεκριμένα, μέχρι και χθες είχαν καταγραφεί από την έναρξη της πανδημίας συνολικά 881 θάνατοι. Τον μήνα Ιανουαρίου του 2022, ο αριθμός των ανθρώπων που πέθαναν με τελική αιτία τον κορωνοϊό ήταν 100, τον Φεβρουάριο 99 και τον Μάρτιο (πρώτες 8 ημέρες) 17. Σε σύνολο δηλαδή 881 θανάτων οι 218 σημειώθηκαν από την 1η Ιανουαρίου 2022 μέχρι και χθες. Η εμβολιαστική κάλυψη για τους ενήλικες έφθασε το 88%. Στο συνολικό πληθυσμό το 76%. Επόμενο σημαντικό ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί, είναι το κατά πόσον η Κύπρος πρέπει να ακολουθήσει το παράδειγμα άλλων χωρών και να προχωρήσει στην χορήγηση 4ης δόσης εμβολίου σε ηλικιωμένους και χρόνιους ασθενείς. ________ Orasi mailing list για την διαγραφή σας από αυτή την λίστα στείλτε email στην διεύθυνση orasi-requ...@hostvis.net και στο θέμα γράψτε unsubscribe Για να στείλετε ένα μήνυμα και να το διαβάσουν όλοι οι συνδρομητές της λίστας στείλτε email στην διεύθυνση Orasi@hostvis.net διαβάστε τι συζητά αυτή η λίστα http://hostvis.net/mailman/listinfo/orasi_hostvis.net Για το αρχείο της λίστας http://www.mail-archive.com/orasi@hostvis.net/ Εναλλακτικό αρχείο: http://hostvis.net/pipermail/orasi_hostvis.net/ παλαιότερο αρχίο (έως 25/06/2011) http://www.freelists.org/archives/orasi __________ NVDA δωρεάν αναγνώστης οθόνης ένα πρόγραμμα ανοιχτού λογισμικού http://www.nvda-project.org/ _____________ Τα ηχογραφημένα βιβλία με φυσική φωνή που ανεβαίνουν στις βιβλιοπροτάσεις προσφέρονται από τις βιβλιοθήκες που λειτουργούν οι φορείς των τυφλών ενώ Για να κατεβάσετε τον σχετικό κατάλογο επισκεφθείτε το http://www.hostvis.net/audiobooks/katalogos.zip ____________
