Πηγή:
http://anthrwpokentrika.wordpress.com/2011/10/10/%cf%84%ce%bf%cf%8d%ce%bc%ce%b1%cf%82-%cf%84%cf%81%ce%b1%ce%bd%cf%83%cf%84%cf%81%ce%ad%ce%bc%ce%b5%cf%81-%cf%84%ce%ad%cf%87%ce%bd%ce%b7-%cf%85%cf%80%ce%b5%cf%81%ce%b2%ce%b1%ce%af%ce%bd%ce%bf%cf%85/
Τούμας Τρανστρέμερ – Τέχνη υπερβαίνουσα κάθε στερεοτυπική
επιταγή «κανονικότητας».
Ο Τούμας Τρανστρέμερ με την Συζυγο του Μόνικα
Προς τους φίλους στην άλλη μεριά των συνόρων
Ι
Σας έγραψα τόσα λίγα. Ό,τι όμως δεν κατάφερα να γράψω φούσκωσε και
φούσκωσε σαν αερόστατο του παλιού καιρού, και τελικά πέταξε και χάθηκε
στον νυχτερινό ουρανό.
Το γράμμα βρίσκεται τώρα στον λογοκριτή. Αυτός ανάβει τη λάμπα του. Στo
φως της οι λέξεις μου πηδούν όπως οι μαϊμούδες πάνω στα κάγκελα,
τα τραντάζουν, σταματούν και δείχνουν τα δόντια τους!
Διαβάστε ανάμεσα στις γραμμές. Θα συναντηθούμε σε 200 χρόνια, όταν τα
μικρόφωνα στους τοίχους του ξενοδοχείου θα έχουν ξεχαστεί και θα
μπορέσουν τελικά να κοιμηθούν, να γίνουν ορθοκερατίδες.
Ελεγεία
Ανοίγω την πρώτη πόρτα.
Ένα μεγάλο, ηλιόλουστο δωμάτιο.
Ένα βαρύ αυτοκίνητο περνά απ’ τον δρόμο
και κάνει τα πιάτα να τρέμουν.
Ανοίγω την πόρτα νούμερο δύο. Φίλοι! Ήπιατε το σκοτάδι
και γίνατε ορατοί.
Πόρτα νούμερο τρία. Στενό δωμάτιο ξενοδοχείου.
Θέα προς τον πίσω δρόμο.
Ένα φανάρι που αστράφτει στην άσφαλτο.
Τα ωραία απόβλητα των εμπειριών.
[Μονοπάτια, 1973]
Η Τέχνη απογυμνώνει και απογυμνώνεται μέσα από μετασχηματισμούς
εσωτερικών και εξωτερικών νοημάτων.
Οι έννοιες αναοριοθετούνται και αναπροσδιορίζονται μέσα από την δημιουργία.
Δεν υπάρχουν αποκλεισμοί. Δεν υπάρχουν «ψευδοσύνορα». Δεν υπάρχουν φραγμοί.
… μόνον η βαθιά ενσυναίσθηση της επιθυμίας να περπατήσεις σε μονοπάτια
απελευθερωτικά απομένει, πάντοτε καθάρια και νικηφόρα…
Ο Τούμας Τρανστρέμερ γεννήθηκε στην Στοκχόλμη το 1931. Το 1990 κατέστη
παράλυτος με ταυτόχρονη απώλεια της δυνατότητας άρθρωσης λόγου, ύστερα
από ένα ισχυρό εγκεφαλικό επεισόδιο. Τα μισά ποιήματα της συλλογής «Η
πένθιμη γόνδολα» και όλα τα ποιήματα της συλλογής «Το μεγάλο αίνιγμα»
γράφτηκαν μετά το επεισόδιο αυτό. Η επικοινωνία του Τρανστρέμερ με
τους/τις Συνανθρώπους του γίνεται με τη βοήθεια της Μόνικα, της συζύγου
του. Επί σειρά ετών εργάστηκε ως Ψυχολόγος, υποστηρίζοντας
Φυλακισμένους/ες, Χρήστες/ριες Ουσιών και Ανθρώπους με Αναπηρία. Στα 80
έτη του, του απονεμήθηκε η ύψιστη διάκριση του Νόμπελ Λογοτεχνίας.
«Μια βαθιά σιωπηλή ποίηση που παλεύει να εκφράσει την προσιτή, αλλά
κυρίως την απρόσιτη στη λογική μας διάνοια διάσταση της εμπειρίας. Ο
ποιητής κατορθώνει να συλλαβίσει το άρρητο της ύπαρξης μετερχόμενος μία
όχι σκοτεινή ή ασαφή, αλλά πολύ υποβλητική γλώσσα, εξαιρετικής διαύγειας
και υψηλής εκφραστικής ακρίβειας.», σκιαγραφεί γλαφυρά ο Σπύρος
Γιανναράς στο πρόσφατο άρθρο του «Το Νομπέλ στον Τούμας Τρανστρέμερ.»,
όπως αυτό δημοσιεύτηκε στην «Καθημερινή» στις 7 Οκτωβρίου 2011.
Ο ίδιος ο λόγος του Ποιητή συνιστά νομίζουμε τον ιδανικότερο ενδείκτη
ανίχνευσης κάθε δημιουργικής εξωτερίκευσης αλλά και κάθε «έλξης του προς
το ανεξήγητο, το υπεραισθητό, αυτό που υπερβαίνει τις δυνατότητες της
γλώσσας.”
Μαύρες καρτποστάλ
Ι
Το ημερολόγιο είναι γεμάτο, το μέλλον άγνωστο.
Το καλώδιο σιγοτραγουδά το δημοτικό τραγούδι που δεν έχει
πατρίδα. Χιόνι πέφτει στη μολυβένια θάλασσα. Σκιές
παλεύουν στην προκυμαία.
ΙΙ
Καταμεσής στη ζωή μπορεί να εμφανιστεί ο θάνατος
και να πάρει τα μέτρα του ανθρώπου. Η επίσκεψη αυτή
ξεχνιέται και η ζωή συνεχίζεται. Το κουστούμι όμως
ράβεται σιωπηλά.
[Η άγρια πλατεία, 1983]
Σαν να είσαι παιδί
Σαν να είσαι παιδί και μια πρωτοφανής προσβολή
περνιέται στο κεφάλι σου σαν σάκος.
Μέσ’ από τις θηλιές του σάκου διαφαίνεται ο ήλιος
κι ακούγονται οι κερασιές που σιγοτραγουδούν.
Αυτό όμως δεν βοηθά, η μεγάλη προσβολή
καλύπτει κεφάλι και κορμό και γόνατα,
μπορείς και κινείσαι σποραδικά,
αλλά δεν απολαμβάνεις την άνοιξη.
Ναι, σκούφος που λαμπυρίζει, τράβα τον πάνω απ’ το πρόσωπο σου,
κοίτα μέσ’ από τις θηλιές.
Στον όρμο συνωστίζονται οι κύκλοι του νερού αθόρυβα.
Πράσινα φύλλα σκοτεινιάζουν τη γη.
[Η πένθιμη γόνδολα, 1996]
Αναφορές:
Ευχαριστίες από αυτήν την θέση στην Κυόκο από το «Τεφλόν» για την μικρή
επιλογή από τη συγκεντρωτική έκδοση του ποιητικού έργου του Τρανστρέμερ
στη γλώσσα μας. μετάφραση-εισαγωγή: Βασίλης Παπαγεωργίου, 2004].
Οι πηγές των ποιημάτων με την χρονολογία δημοσίευσης τους παρατίθενται
σε αγκύλες.
Το άρθρο του Σπύρου Γιανναρά της 7ης Οκτωβρίου 2011 «Το Νομπέλ στον
Τούμας Τρανστρέμερ.», όπως αυτό δημοσιεύτηκε στην «Καθημερινή» μπορείτε
να διαβάσετε στο:
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_2_07/10/2011_458508
________
Orasi mailing list
για την διαγραφή σας από αυτή την λίστα στείλτε email στην διεύθυνση
orasi-requ...@hostvis.net
και στο θέμα γράψτε unsubscribe
Για να στείλετε ένα μήνυμα και να το διαβάσουν όλοι οι συνδρομητές της λίστας
στείλτε email στην διεύθυνση
Orasi@hostvis.net
διαβάστε τι συζητά αυτή η λίστα
http://hostvis.net/mailman/listinfo/orasi_hostvis.net
Για το αρχείο της λίστας
http://www.mail-archive.com/orasi@hostvis.net
παλαιότερο αρχίο (έως 25/06/2011)
http://www.freelists.org/archives/orasi
______________
