Ριζοσπάστης - Rizospastis newspaper ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ > > > -----m Ριζοσπάστης - Rizospastis newspaper ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ > > > Κυριακή 8 Μάρτη 2015 > ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ > Κι αρματωμένος με την πένα σου προχώρα... > Ενα μικρό αφιέρωμα στον λογοτέχνη Ζήση Σκάρο > (...) Εχ, Ζήση, > τι μέρες κι αυτές που περάσαμε, > τι χρόνια, τι αιώνες, > άιντε κι αρματωμένος με την πένα σου προχώρα > ως τις βαθιές ρίζες της φυλής > έως του ποταμού τις ρίζες, > γιατί 'ναι ακόμα τα βουνά τραχιά, τραχιά και τα φαράγγια > (...) > (Γ. Ρίτσος, Στον Ζήση Σκάρο) > Σήμερα συμπληρώνονται 18 χρόνια από το θάνατο του σπουδαίου λογοτέχνη κι > αγωνιστή Ζήση Σκάρου. Ο λογοτέχνης που με το έργο του ούτε «χάιδεψε» ούτε > έμεινε απλώς στην καταγγελία, αλλά καλλιέργησε στους αναγνώστες του βαθύτερη > συνείδηση της ανθρωπιάς τους. Στα έργα του διηγείται το λαό αυτό, που > αναγνωρίζει και δημιουργεί τη «μοίρα» του. Ο συγγραφέας της περίφημης > τριλογίας «Οι ρίζες του ποταμού», που δίνει με τη μορφή μυθιστορήματος την > Ιστορία του λαϊκού κινήματος από το 1854, όταν κατείχαν ακόμα τη Θεσσαλία οι > Τούρκοι, έως το 1944. Γράφει στον πρώτο τόμο «Ραγιάδες και κολλίγοι»: «Ο > ίδιος ο κάμπος, πότε σκεπασμένος με γκρίζα ομίχλη ή τη φασματική άχνα του > καλοκαιριάτικου ήλιου, πότε ανέμποδος, διάφανος ως πέρα, όσο δε φτάνει το > μάτι σου, είναι ολόκληρος μια ζωντανή ιστορία. Τη νοιώθεις να ψιθυρίζει μέσ' > απ' τ' απόκωφο βουητό του, που φτάνει ως τ' αυτιά σου, σα στοιχειωμένος > βόγκος γενιών και γενιών, που δούλεψαν και ζυμώθηκαν με τα χώματά του, > λιπαίνοντάς τα με τα κόκκαλά τους». > «Ο μαθητής ούτος είναι κομμουνιστής» > Ο Ζήσης Σκάρος γεννήθηκε το 1917. Μόλις 10 χρόνων και ξεσήκωνε τα άλλα παιδιά > κι έφτιαχναν κόκκινες σημαίες, έκαναν παρέλαση, γιατί άκουγε απ' τα αδέλφια > του για την Οχτωβριανή Επανάσταση... Τη χρονιά 1933 - '34, μαθητής της Ε' > τάξης Γυμνασίου, αποβάλλεται από το Γυμνάσιο με διαγωγή κακή, επειδή > πρωτοστάτησε στη μαθητική απεργία το Νοέμβρη του 1933 σε ένδειξη αλληλεγγύης > στη μαθητική απεργία που είχε κηρύξει το Γυμνάσιο Καβάλας. Στο πρακτικό - > απόφαση των καθηγητών σημειώνονται, μεταξύ άλλων, τα εξής: «Εκ των άνω > ανακρίσεων προέκυψαν τα εξής: 1) Οτι οι κύριοι οργανωταί της απεργίας ήσαν οι > μαθηταί Ζήσης Απόστολος της Ε' τάξεως (σ.σ. αναφέρονται και τρεις μαθητές της > ΣΤ' τάξης) οίτινες επανειλημμένως μέχρι σήμερον και κατά τα παρελθόντα > σχολικά έτη πλείστας όσας αφορμάς έχουν δώσει (... ) Ο σύλλογος (...) > αποφασίζει ομοφώνως: α) Αποβάλλει διά παντός εκ του Γυμνασίου Καρδίτσης τους > πρωτεργάτας της απεργιακής κινητοποιήσεως (...). Ως προς τον πρώτον μαθητήν, > δηλαδή Ζήσην Απόστολον, ο σύλλογος εκφράζει την ευχήν, όπως το Σον υπουργείον > λαμβάνον υπ' όψιν ότι ο μαθητής ούτος είναι κομμουνιστής, αυξήσει την ποινήν > εις αποβολήν εξ όλων των σχολείων του κράτους». > Το 1934 γίνεται μέλος της ΟΚΝΕ. Δημοσιεύει στο αθηναϊκό περιοδικό «Νέος > Λενινιστής» το πρώτο του διήγημα, «Το αέρι του θανάτου», που καταδίκαζε τη > χρήση χημικών αερίων στον πόλεμο. > Το 1935, μετά από εξετάσεις σε επιτροπή καθηγητών, κατατάσσεται στην 6η τάξη > Γυμνασίου και αποφοιτά το 1936. Ο συμμαθητής του και σύντροφός του στην ΟΚΝΕ > Αγγελος Καρακαντάς στο βιβλίο του «Σκόρπιες αναμνήσεις», λέει για τον Σκάρο: > «Το 1936, με τις μεγάλες απεργίες το Μάη, πήραμε μέρος και χάρη στην > ικανότητα του Σκάρου όλο το Γυμνάσιο βγήκε στους δρόμους και συγκινήσαμε την > Καρδίτσα. Ο λαός της τάχθηκε με το μέρος μας». > Το 1937 συλλαμβάνεται από τη δικτατορία του Μεταξά και καταδικάζεται σε δύο > χρόνια φυλακή και ένα εξορία. Μετά από έφεση και οκτάμηνη κράτηση στις > φυλακές Καρδίτσας και Λάρισας αποφυλακίζεται. Το 1938 εισάγεται στη Νομική > του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ξανασυλλαμβάνεται σε αντιδικτατορική φοιτητική > διαδήλωση και φυλακίζεται για δύο μήνες. Εκδίδει την πρώτη νουβέλα, «Οι > Δυνατοί», για τη ζωή στην ορεινή Θεσσαλία. > Η πορεία του άρρηκτα δεμένη με την πορεία του λαϊκού κινήματος > Το 1941 καλείται στο στρατό, στη διλοχία των σπουδαστών στη Λαμία. Με την > εισβολή των Γερμανών η διλοχία διαλύεται. Το 1942, είναι ήδη μέλος του ΚΚΕ > και οργανώνεται στο ΕΑΜ. Παίρνει το πτυχίο του Οικονομικού της Νομικής και > εκδίδει παράνομα την πρώτη ποιητική συλλογή του, «Αργώ». Το Γενάρη του '44 > συλλαμβάνεται από τα SS και φυλακίζεται στο στρατόπεδο Χαϊδαρίου. Το Μάη > μεταφέρεται στα υπονομευμένα με δυναμίτη βαγόνια - κλούβες, που έβαζαν οι > ναζί μπροστά στις μηχανές των τρένων για να προφυλάγονται από τις επιθέσεις > των ανταρτών του ΕΛΑΣ. Αυτό το γεγονός τον ενέπνευσε να γράψει το μυθιστόρημά > του «Κλούβες», που αργότερα κυκλοφορεί κι από το εκδοτικό του ΚΚΕ «Πολιτικές > και Λογοτεχνικές Εκδόσεις». Τον Αύγουστο του '44 μεταφέρεται στις φυλακές του > Νοσοκομείου «Σωτηρία», από όπου βγαίνει τη μέρα της απελευθέρωσης. Το > Δεκέμβρη συλλαμβάνεται από τους Αγγλους και κλείνεται στο στρατόπεδο στο > Γουδί μέχρι τη Συμφωνία της Βάρκιζας. Το 1949 κηρύσσεται ανυπότακτος, > παραπέμπεται σε στρατοδικείο και αθωώνεται, ύστερα από βεβαίωση γιατρών ότι > ήταν άρρωστος. > Μαθαίνει αγγλικά και μελετά την Ιστορία του αγροτικού και εργατικού κινήματος > της χώρας μας, για να γράψει την τρίτομη μυθιστορική τριλογία «Οι ρίζες του > ποταμού». Το 1967 η χούντα περιλαμβάνει στον «ίντεξ» όλα τα βιβλία του. > Απολύεται από την υπηρεσία του και αυτοεξορίζεται στη Ρώμη, αρχικά, και μετά > στο Παρίσι και τις Βρυξέλλες, όπου αναπτύσσει μεγάλη αντιδικτατορική δράση. > Το 1971, με απόφαση της χούντας, του αφαιρείται η ελληνική ιθαγένεια. Το > φθινόπωρο του '74 του αποδίδεται η ιθαγένεια, επιστρέφει στην Ελλάδα. > Στο 2ο Φεστιβάλ της ΚΝΕ και του «Οδηγητή» ανεβαίνει στη σκηνή κι απαγγέλει > στους χιλιάδες επισκέπτες πλάι στην Ελλη Αλεξίου και τον Γιάννη Ρίτσο. Το > 1977 εκλέγεται για πρώτη φορά πρόεδρος της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών. Το > 1978 η «Σύγχρονη Εποχή» εκδίδει τους δύο πρώτους τόμους της τριλογίας «Οι > ρίζες του ποταμού», που αφιερώνονται από τον συγγραφέα στα 60χρονα του ΚΚΕ. > Το 1979 η «Σύγχρονη Εποχή» κυκλοφορεί τον τρίτο τόμο. Το 1981 προσκαλείται > στο 7ο Συνέδριο των Σοβιετικών Συγγραφέων, στη Μόσχα. Το 1985 του απονέμεται > από το Ανώτατο Σοβιέτ της ΕΣΣΔ το Μετάλλιο της Αντιφασιστικής Νίκης. > Υπέρμαχος του σοσιαλιστικού ρεαλισμού > Σημειώνει ο Μάρκος Αυγέρης στον πρόλογο της πρώτης έκδοσης της τριλογίας «Οι > ρίζες του ποταμού»: «Εδώ ο ρεαλισμός του έργου βλέπει πολύ πλατύτερα, δίνει > κοινωνικές καταστάσεις και δουλεύει πάνω σε κοινωνικές ιδέες. Δεν είναι > ηθογραφία, παρά μια κοινωνική ιστορία του αγώνα των ακτημόνων χωρικών της > Θεσσαλίας κι από μια άποψη είναι εικόνα με γενικότερη σημασία για όλους τους > ακτήμονες Ελληνες εργάτες γης. Δεν είναι ο ρεαλισμός του 19ου αιώνα. Εδώ > εκφράζεται ο ρεαλισμός του 20ού αιώνα, που εμπνέεται από το επαναστατικό > πνεύμα των νέων καιρών». > Κι άλλωστε, όπως έχει γράψει στην εφημερίδα «Εθνος» (7/5/1982) ο ίδιος ο > συγγραφέας, «ο σοσιαλιστικός ρεαλισμός δεν είναι τύπος ή στιλ καλλιτεχνικής > έκφρασης. Είναι μέθοδος θεώρησης της πραγματικότητας από το δημιουργό, που θα > μετουσιώσει τα βιώματά του ή τις εμπειρίες του σε τέχνη. Για να γίνει > κατανοητό αυτό, ας πάρουμε τρία βασικά ρεύματα, που χαρακτηρίζονται πιο άμεσα > από τις σχέσεις τους με την πραγματικότητα: Το νατουραλισμό, το ρεαλισμό και > το σοσιαλιστικό ρεαλισμό. Ο νατουραλισμός απεικονίζει την πραγματικότητα όπως > φαίνεται. Ο ρεαλισμός εκφράζει τις σχέσεις των πραγμάτων και των ανθρώπων > μεταξύ τους. Ο σοσιαλιστικός ρεαλισμός βαθαίνει μέσα στην πραγματικότητα και > εκφράζει όχι μόνο εκείνο που φαίνεται, αλλά και εκείνο που δε φαίνεται, αλλά > που ωστόσο υπάρχει. Βλέπει τον κόσμο στην εξελικτική του πορεία, ανακαλύπτει > στοιχεία που κλείνουν μέσα τους το σπόρο του μέλλοντος και εφοδιάζει το > δημιουργό με την ικανότητα να κάμει το έργο του όχι μόνο βιώσιμο και πέρα από > την εποχή του, μα και να το αναδείξει σε ενεργό παράγοντα προόδου και > διαμόρφωσης χαρακτήρων πιο κοινωνικών (σοσιαλιστικών) ανθρώπων. Βασισμένη η > θεώρηση αυτή των πραγμάτων στην υλιστική αντίληψη της ιστορίας και τη > διαλεκτική της εξέλιξη, δίνει απεριόριστες δυνατότητες στο δημιουργό να > αναδείξει την προσωπική του ταυτότητα και να χρησιμοποιήσει οποιαδήποτε μορφή > ή στιλ, ακόμα και σχολή, κρίνει πιο κατάλληλα για την περισσότερη και > καλλιτεχνικότερη παρουσίαση της πραγματικότητας στο πνευματικό του έργο». > > Α. Π. > > > > > > Αυτό το email είναι απαλλαγμένο από ιούς και κακόβουλο λογισμικό, επειδή η > προστασία avast! Antivirus είναι ενεργή. > > > > > Αυτό το email είναι απαλλαγμένο από ιούς και κακόβουλο λογισμικό, επειδή η > προστασία avast! Antivirus είναι ενεργή. > ________
Orasi mailing list για την διαγραφή σας από αυτή την λίστα στείλτε email στην διεύθυνση orasi-requ...@hostvis.net και στο θέμα γράψτε unsubscribe Για να στείλετε ένα μήνυμα και να το διαβάσουν όλοι οι συνδρομητές της λίστας στείλτε email στην διεύθυνση Orasi@hostvis.net διαβάστε τι συζητά αυτή η λίστα http://hostvis.net/mailman/listinfo/orasi_hostvis.net Για το αρχείο της λίστας http://www.mail-archive.com/orasi@hostvis.net/ παλαιότερο αρχίο (έως 25/06/2011) http://www.freelists.org/archives/orasi __________ NVDA δωρεάν αναγνώστης οθώνης ένα πρόγραμμα ανοιχτού λογισμικού http://www.nvda-project.org/ __________ Για καλή Ελληνική και ξένη μουσική, Θεατρικά έργα από το ελληνικό και παγκόσμιο ρεπερτόριο επισκεφθείτε το http://www.isobitis.com ______________
