Παράξενος ακούγεται ο τίτλος του σημερινού άρθρου: το Πάσχα του 1967 συνέβη 
πριν από πολλά χρόνια, 51 για την ακρίβεια -άλλοι από εμας ήμασταν παιδιά τότε, 
άλλοι αγέννητοι, άλλοι έφηβοι ή νέοι. Πώς μπορούμε να λέμε για φουτουριστικό 
διήγημα; Το κλειδί ίσως το δίνει η ίδια η λέξη, φουτουριστικόΝ: αυτό το τελικό 
Ν, αφού δεν είναι σε τίτλο μεζεδοπωλείου, μας υποβάλλει την ιδέα ότι το κείμενο 
που θα δουμε γράφτηκε πριν από ακόμα περισσότερα χρόνια, σε μια εποχή που το 
1967 ήταν μακρινό μέλλον.

Και έτσι είναι -θα δούμε ένα χρονογράφημα που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Έθνος 
στις 3 Απριλίου 1917. Ο συγγραφέας του, ο γνωστος δημοσιογράφος Τίμος 
Σταθόπουλος, φαντάζεται πώς θα είναι το Πάσχα σε πενήντα χρόνια από τότε, το 
1967.

Δεν πρόκειται για εμπεριστατωμένη μελλοντολογική μελέτη, μάλλον για ένα 
χρονογράφημα γραμμένο για να περάσει η ώρα και να κλεισει η στήλη. Το πρόσεξα 
καθώς φυλλομετρούσα παλιές εφημερίδες για να βρω κάτι άλλο, επειδή πάντοτε μου 
τραβάνε την προσοχή οι προσπάθειες να προβλεφθεί το μέλλον, είτε σοβαρές είτε 
επιπόλαιες. Καλύτερα θα ηταν να το εχω βρει πέρυσι, που είχαμε στρογγυλή 
απόσταση 100 χρόνων από το 1917 και 50 χρόνων από το 1967, αλλά το βρήκα τώρα 
και δεν θέλω να το κρατήσω έως το Πάσχα του 2067 διοτι έχω προγραμματίσει κάτι 
άλλο για τότε.

Δυο λόγια για τον συγγραφέα. Ο Τίμος Σταθόπουλος γεννηθηκε στην Καλαμάτα το 
1874 και κατά περιόδους διετέλεσε αρχισυντάκτης στην Πατρίδα και στην Ακρόπολι. 
Κρατούσε τη στήλη του χρονογραφήματος, κατά περιόδους, στο Νέον Άστυ και στο 
Έθνος. Συνήθως υπέγραφε ΤΙΜ.ΣΤΑΘ., όπως και σε αυτό το χρονογράφημα. Πέθανε το 
1923.

Το κείμενο γράφεται Απριλιο του 1917, ενώ μαίνεται ο μεγαλος ευρωπαϊκός πόλεμος 
που αργότερα ονομάστηκε "1ος Παγκόσμιος" και που εδω ο Σταθόπουλος τον 
προβλέπει τριακονταετή. Η Ελλάδα είναι κομμένη στα δύο, το κράτος των Αθηνών με 
τον βασιλιά και της Θεσσαλονίκης με τον Βενιζέλο. Σε λίγους μήνες, οι γαλλικές 
λόγχες θα διώξουν τον Κωνσταντίνο και θα φέρουν την επανένωση.

Το πραγματικο Πάσχα του 1967, φυσικά, ήταν πένθιμο για τη χωρα μας, αφού έπεσε 
στις 30 Απριλίου, εννιά μέρες από την απριλιανή δικτατορία -Πάσχα χωρίς 
Ανάσταση.

Μονοτονίζω αλλά, κατ' εξαίρεση ίσως, διατηρώ την ορθογραφία του πρωτοτύπου.

ΤΟ ΠΑΣΧΑ TOY 1967

(Φουτουριστικόν διήγημα)

Το μεσημέρι της 2ας Απριλίου του έτους 1967, ημέρας του Πάσχα, η πατριαρχική 
οι­κογένεια του γέρο-Δημήτρη εκάθισε στο τραπέζι, σκεπασμένο από Πασχαλινά 
τρόφιμα της εποχής. Το τραπέζι ήτο σκεπασμένο με πιατέλες γεμάτες πορτοκάλια, 
ελιές, μαρούλια, ξεφλουδισμένα κουκιά, σύκα ξερά,

καρύδια, μύγδαλα, φουντούκια, σταφίδες και άλλα διάφορα εκλεκτά προϊόντα της 
γης. Ο παππούς έκαμε το σταυρό του και είπε :

—     Εμπρός, παιδιά. Χριστός Ανέστη...

Τα παιδιά έβαλαν εν χορώ το «Χριστός Ανέστη» και ερρίχθηκαν στο φαΐ. Αφού δε 
εχόρτασαν και ο παππούς εσηκώθηκε και ξαπλώθηκε κάτω από ένα πλάτανο στον 
ί­σκιο, τα εγγόνια τον επεριτριγύρισαν και του είπαν :

—    Δεν μας λες, παππού, καμιά παλιά ι­στορία;

—     Χμ, έκαμε ο παππούς. Να σας πω... Τι να σας πω; Να, τώρα πριν που τρώγαμε 
θυμήθηκα το τελευταίο Πάσχα που εκάμαμε κατά τα παλαιά ελληνικά έθιμα. Κατά το 
έτος 1917, προ πενήντα ετών, το τρίτο έτος του τριακονταετούς Πανευρωπαϊκού 
πολέ­μου. Εκείνη τη χρονιά θυμούμαι που εφά­γαμε το τελευταίο Πασχαλινό αρνί 
και το τελευταίο κοκορέτσι.

—     Τι θα ειπεί κοκορέτσι, παππού ;

—    Ένα είδος φαγητού που εφτειάναμε με τα άντερα και τα τζιεράκια του αρνιού.

—     Και τι θα ειπεί αρνί, παππού;

—     Εκείνο το ζώο το ήμερο με το άσπρο μαλλί, που σάς έδειξα προχθές στο 
Ζωολογικό κήπο,

—     Και πώς ετρώγατε τα άντερά του, παππού, αφού ήτο ζωντανό;

—     Το εσφάζαμε και το εξεκοιλιάζαμε!

—    Τό εσφάζατε, εφώναξαν τα παιδιά όλα με γουρλωμένα τα μάτια και ωρθωμένας 
τας τρίχας.

—     Ναι. Το εσφάζαμε και το περνούσαμε σ’ ένα σουβλί και το εψήναμε στη 
φωτιά. Εβάφαμε και τα αυγά της κόττας κόκκινα.

—     Τι θα ειπεί κόττα, παππού ;

-    Η κόττα ήτο ένα είδος πουλί.

—    Εκελαϊδούσε, παππού;

—     Όχι. Το τρώγαμε και αυτό. Δυστυχώς όμως δεν εσώθη κανένα από αυτό το 
είδος. Εις το Ζωολογικόν Μουσείον ίσως υπάρχει καμμία κόττα ταριχευμένη. Κατά 
το έτος λοι­πόν που σας είπα, το 1917, ηθέλαμε να γιορ­τάσουμε το Πάσχα κατά τα 
πατροπαράδοτα έθιμα. Το είχαμε σε κακό να μη σφά­ξουμε αρνί και να μη βάψουμε 
αυγά. Γι’ αυτό, αφού εν τω μεταξύ τας προηγουμένας ημέρας της νηστείας, —ημέρας 
νηστείας ελέγαμε τότε τας ημέράς, που δεν τρώγαμε κρέας— εξωδέψαμε ό,τι είχαμε 
και δεν είχαμε, α­ναγκαστήκαμε να πουλήσουμε ολόκληρα οικόπεδα -όσοι είχαμε— 
για ν’ αγοράσουμε ένα αρνί και λίγα αυγά. Ήτο το τελευ­ταίο μας Πάσχα εκείνο

που εφάγαμε αρνί. Γιατί τα άλλα χρόνια, που ελπίζαμε ότι ο πόλεμος θα 
ετελείωνε, ο πόλεμος εξηκολούθησε αγριώτερος, οι γεωργοί όλοι επήγανε στον 
πόλεμο και οι άνθρωποι, μη έχοντες ψωμί και τα άλλα αγαθά της γης που τρώμε 
σήμερα, έσφαξαν και έφαγαν όλα τα ζώα, με τα οποία ετρέφοντο, και έτσι όταν ο 
πόλεμος ετελείωσε εγίναμε ολοι οι άνθοωποι κατ’ ανάγκην χορτοφάγοι!

—     Δεν είναι καλύτερα έτσι, παππού ;

—    Δεν σας λέω όχι, παιδάκια μου. Αλλά εγώ, που έζησα εκείνη την εποχή, 
ευχαρίστως θα έτρωγα μαζί μ’ αυτά τα χορταρικά ένα σουβλάκι κοκορέτσι!

 

sarant | 6 Απρίλιος, 2018 στο 08:40 | Ετικέτες: 1917, 1967, Έθνος, Πρώτος 
Παγκόσμιος Πόλεμος, Τίμος 
 ________

Orasi mailing list
για την διαγραφή σας από αυτή την λίστα στείλτε email στην διεύθυνση
orasi-requ...@hostvis.net
και στο θέμα γράψτε unsubscribe

Για να στείλετε ένα μήνυμα και να το διαβάσουν όλοι οι συνδρομητές της λίστας 
στείλτε email στην διεύθυνση
Orasi@hostvis.net

διαβάστε τι συζητά αυτή η λίστα
http://hostvis.net/mailman/listinfo/orasi_hostvis.net

Για το αρχείο της λίστας
http://www.mail-archive.com/orasi@hostvis.net/
Εναλλακτικό αρχείο:
http://hostvis.net/pipermail/orasi_hostvis.net/
παλαιότερο αρχίο (έως 25/06/2011)
http://www.freelists.org/archives/orasi
__________
NVDA δωρεάν αναγνώστης οθόνης ένα πρόγραμμα ανοιχτού λογισμικού
http://www.nvda-project.org/
_____________
Τα ηχογραφημένα βιβλία με φυσική φωνή που ανεβαίνουν στις βιβλιοπροτάσεις 
προσφέρονται από τις βιβλιοθήκες που λειτουργούν οι φορείς των τυφλών
____________

Απαντηση