Nedelja 21. decembar 2003. |
Broj
32374 VEK PRVI |
Hrvati po naređenju
Subotica, decembra
Nacionalni savet Bunjevaca zatražio je od pokrajinskih vlasti da ponište odluku Glavnog narodnooslobodilačkog odbora Vojvodine od 14. maja 1945. godine kojom se naređuje da svi Bunjevci i Šokci treba da se tretiraju kao Hrvati. Prema rečima Nikole Babića, predsednika Nacionalnog saveta Bunjevaca, od Nenada Čanka, prvog čoveka vojvođanske Skupštine i Đorđa Đukića, prvog čoveka Pokrajinskog izvršnog veća, Bunjevci su dobili uveravanja da će se ovo pitanje u najskorije vreme naći pred parlamentom. Pozitivan stav o zahtevu Bunjevaca izrazio je i Mauricio Masari, predstavnik OEBS-a u našoj zemlji.
Pre otprilike mesec dana članovi Nacionalnog saveta Bunjevaca došli su do dokumenata koji se čuvaju u istorijskim arhivima Subotice, Sombora i Sente: broj 1040/1945, od 14. maja 1945. sa zaglavljem Glavnog narodnooslobodilačkog odbora Vojvodine, Odeljenje za unutrašnje poslove u Novom Sadu. Tekst ima formu naređenja:
"Događa se da se mnogi Hrvati uvode kao Bunjevci i Šokci u rubrike, gde se označava narodnost, a ne kao Hrvati, kao na pr: u legitimacije, razne evidencije i spiskove i to biva često i po njihovom izričitom zahtevu ili po volji i nahođenju dotičnog činovnika.
Kako bunjevačke i šokačke narodnosti ne postoje, to vam se naređuje da se Bunjevce i Šokce imadete tretirati isključivo kao Hrvate bez obzira na njihovu izjavu. U raznim okruzima i mestima, gde su oni do sada uvedeni kao Šokci i Bunjevci, ima se to ispraviti i označiti kao Hrvati, naročito u legitimacijama, biračkim spiskovima, putnim objavama i raznim drugim spiskovima po narodnosti. Ubuduće se imaju unositi samo i isključivo kao Hrvati".
U naređenju se još kaže da se ova zamena nacionalnog identiteta mora obaviti bez naknade, a u potpisu stoji samo prezime Marinković, načelnik Odeljenja za unutrašnje poslove.
Do sada je o ovom naređenju postojalo samo sećanje poratnih učesnika u vlasti da su vojni generali Božidar Maslovara i Rukavina prilikom dolaska u Suboticu izdavali usmena naređenja da se Bunjevci imaju tretirati kao Hrvati. Stav Nacionalnog saveta Bunjevaca jeste da je ovo validan, pisani argument u prilog njihovim često ponavljanim tvrdnjama da su za potrebe vlasti svojatani.
– Poništavanjem ovog naređenja izdatog pre gotovo 59 godina očekujemo da prestane da se koristi pogrdni naziv Hrvat-Bunjevac. Mi prihvatamo Hrvate, to su naše komšije, ali ne prihvatamo ovaj pogrdni naziv jer takav narod ne postoji. Upravo naziv Hrvat-Bunjevac nas deli, ili si Hrvat, ili si Bunjevac – kaže Nikola Babić.
Bunjevcima je Srbija matična država i oni nemaju drugu domovinu, ali su odlučili da formiraju manjinski Nacionalni savet da bi očuvali svoj identitet i u zemlji i pred međunarodnim institucijama.
Aleksandra Isakov