Srpska latinica ne postoji
Nedorečenosti u Nacrtu ustava grupe stručnjaka. Teškoće sa latinicom u srpskom jeziku U Nacrtu ustava Srbije grupe stručnjaka koje je organizovao predsednik Boris Tadić, u članu koji se odnosi na jezik i pismo kaže se: „Srpski jezik ćiriličnog i latiničnog pisma u službenoj je upotrebi, u skladu sa Ustavom i zakonom”. Opšte je poznato da srpska latinica ne postoji. U srpskom jeziku, kad je u pitanju latinično pismo, koristi se više varijanti ovog pisma: latinica (gajevica) koju je Ljudevit Gaj prilagodio za hrvatski i slovenački jezik, po uzoru na Vukov princip „jedan glas jedno slovo” (ali ne do kraja), zatim međunarodna latinica ili engleska latinica, koju naši informatičari nazivaju „ošišana” latinica jer je bez dijakritičkih znakova (a dosta se primenjuje u praksi u savremenim informacionim tehnologijama). Ranije su je naši lingvisti nazivali „teleprinterska latinica”. Posle Novosadskog književnog dogovora 1954. godine i stvaranja jedinstvenog srpskohrvatskog, odnosno hrvatskosrpskog jezika, kojim je predviđena ravnopravnost ćirilice i latinice, naši lingvisti su koristili izraz „srpskohrvatska latinica” odnosno „hrvatskosrpska latinica”, koja je u Srbiji dugo ostala i pored napuštanja ovog dogovora i jezičkog zajedništva od strane Hrvata. Pošto, ne našom voljom, više ne postoji srpskohrvatski jezik (izuzev perioda dok je važio Novosadski sporazum), ne postoji više ni „srpskohrvatska latinica”, koju još nazivaju i „gajevica”. To je prihvaćeno i u međunarodnim standardima. U međunarodnom standardu ISO/FDIS 12199, sa naslovom „Jezici koji koriste latinski alfabet”, srpski nije uvršćen u jezike koji ga koriste. Standard je izdat 2000. godine. (Međutim, moram priznati da mi nije jasno kako svoje pismo nazivaju „bošnjačkom” i „maternjem – crnogorskom jeziku”.) Vukov princip „jedan glas, jedno slovo, odnosno jedno slovo, jedan glas” nije do kraja primenjen u gajevici. Poznato je da digrafi kao što su Nj, Lj, Dž i Đ, stvaraju određene probleme u srpskom jeziku. Neke srpske reči se, jednostavno, ne mogu ispravno napisati latinicom, što tvrde i neki lingvisti. Tako reči Tanjug, injekcija i konjunkcija, zatim reč nadživeti, odžaliti i slične, ne mogu se ispravno napisati latinicom. Pisanje velikih slova ovih digrafa, isto tako nije jednostavno, pa se npr. Ljig i Ljubljana pišu samo prvim velikim slovom digrafa. Posebne muke stvara digraf DJ, za koji je Daničić predložio znak „Đ”, a Hrvati ga prihvatili krajem 19. veka. Međutim, u praksi se zadržala uporedna upotreba digrafa „dj” za „đ” i Daničićevog slova „Đ”, što stvara ozbiljne jezičke probleme. Da bih uverio sebe i druge u to, u najvećem internet-pretraživaču Guglu izvršio sam provere. Tamo se, npr., naše prezime Đurić, pisano digrafom „DJ”, pojavljuje preko 37.000 puta, dok isto prezime sa Daničićevim „Đ” samo oko 29.000 puta. Tako je i sa mnogim drugim rečima, npr, „đetić”, „djevojka” i „đevojka”, „djeca” i „đeca” itd, naravno sa drugojačijim odnosom. Na primer, reč „odjava” pisana pomenutim digrafom pravilni bi se čitala kao „ođava”, a takvih primera je mnoštvo. Reči Đetinja i đurđevak, na primer, teško je prepoznati napisane latinicom i pomenutim digrafom. I tako mi Srbi od „gotovog opet pravimo veresiju”. Uvodimo, zahvaljujući pomenutoj gospodi, ravnopravnost jedinog srpskog izvornog i izvanrednog pisma ćirilice i latinice (mada nije jasno koje), ravnopravnost koja je dovela skoro do zatiranja prve. To se najbolje da videti na brojnim natpisima firmi i drugih institucija koje nas okružuju širom Srbije. Ovo se radi uprkos međunarodnom stavu izraženom u gore pomenutom standardu. Srbislav Bukumirović, Beograd http://www.politika.co.yu/cyr/tekst.asp-t=16917&r=100.htm Yahoo! Groups Links <*> To visit your group on the web, go to: http://groups.yahoo.com/group/SrpskaInformativnaMreza/ <*> To unsubscribe from this group, send an email to: [EMAIL PROTECTED] <*> Your use of Yahoo! Groups is subject to: http://docs.yahoo.com/info/terms/
