Njegova svetost patrijarh srpski gospodin Pavle služiće danas, na praznik koji je Srpska pravoslavna crkva posvetila spomenu na Svetog Savu, prvog srpskog arhiepiskopa, svetu arhijerejsku liturgiju u kapeli Bogoslovskog fakulteta SPC, gde će zatim sa profesorima i studentima ove visoke duhovne škole preseći slavski kolač. Službu posvećenu podsećanju na svetitelja iz vladarske loze Nemanjića u Spomen-hramu Svetog Save na Vračaru služiće Njegovo preosveštenstvo episkop hvostanski Atanasije sa sveštenstvom Svetosavskog hrama.
Savindan je, kako se u našem narodu naziva današnji praznik u spomen na princa koji je dvor zamenio monaškom kelijom a raskoš i moć siromaštvom i skromnošću, u crkvenom kalendaru obeležen crvenim slovom, a u Bogoslužbenom ustavu Crkve označen je znakom malog praznika prve vrste (Tri crvene tačkice u crvenom polukrugu), što znači da je prema rangu i značaju u četvrtoj od šest grupa u koje su podeljeni svi crkveni praznici. Današnji praznik ustvari je molitveno podsećanje na smrt prvog srpskog arhiepiskopa Save, koji je umro u Trnovu u Bugarskoj 12. januara po starom, odnosno 25. januara po novom kalendaru, vraćajući se sa svog drugog pokloničkog putovanja u Svetu zemlju i na Hristov grob.
Božji sluga
Neupućenima u istoriju Srpske pravoslavne crkve, a takvih među pravoslavnim Srbima nije malo, povest o životu Svetog Save, plemića Rastka Nemanjića, najmlađeg sina Stefana Nemanje, više bi mogla ličiti romansiranoj biografiji ili filmskoj priči nego istorijskoj zbilji. Možda i zato što u istoriji nema mnogo primera da se neko, ko je rođenjem dobio u nasledstvo sva ovozemaljska blaga i počasti, svega olako odrekne radi dosezanja ideala do kojih se ne stiže ni brzo, ni lako. Zato i sam Isus Hristos veli da je lakše kamili da prođe kroz iglene uši, nego li bogatome da stekne carstvo nebesko, znajući koliko su ljudskoj prirodi prijemčivi blagostanje, oholost, gordost i moć.
Pobegavši sa očevog dvora kao 15-godišnji mladić, kome je već na upravu bila data oblast Hum (današnja Hercegovina), sa ruskim kaluđerima na Svetu Goru, Rastko Nemanjić je ne samo krenuo stazom služenja Bogu, nego i stazom služenja svome narodu, pretvarajući doskorašnje srpske protivnike lepom rečju u prijatelje, mireći svoju i tuđu zavađenu braću, izdejstvovavši Srpskoj crkvi ne samo da postane samostalna, nego i da se ukoreni u narodu jer su sveštenici poticali iz naroda i govorili službe na narodnom jeziku. Nema oblasti u kojoj ovaj svetitelj nije ostavio trag upečatljiv: prvi je književnik, mudar diplomata, dobar učitelj i prosvetitelj, graditelj bolnica i manastira, zakonodavac monaških i manastirskih tipika, propovednik vere i morala u običnom narodu. Zbog toga što je stizao sve da uradi, da uredi Crkvu i pomogne državu više nego ijedan drugi "sin kojeg je ikad Srpkinja rodila", Sveti Sava među svim slojevima srpskog naroda ima izuzetno jak kult, koji je u godinama i vekovima posle njegove smrti stalno jačao i širio se. Kad su Turci zauzeli Balkan, pa i srpske zemlje, svetosavski kult je počeo sve više da ih plaši pa su se odlučili čak i na spaljivanje svetiteljevih moštiju, računajući da će tako da zastraše narod i uguše bunt protiv turskih zuluma. Vračarska lomača, kao što je poznato, nije donela Turcima ono što su očekivali, već je Srbe podigla na mnoge bune. Ovog svetitelja podjednako su poštovali i pravoslavni i muslimani i katolici na ovim prostorima.
Školska slava
Praznik Svetog Save, prvog arhiepiskopa srpskog, 1840. godine postao je školska slava u Knjažestvu Srbskom, ali je Savindan kao školska slava prvi put proslavljen u Zemunu 1812. godine. Svetosavske proslave u srpskim školama priređivane su i u prvim godinama posle Drugog svetskog rata, ali je svetitelj iz škole proteran pedesetih godina ćć veka. Tako je bilo više od četiri decenije, a onda su, prvo pojedinačno i u malom broju, počele da ga slave škole s njegovim imenom, a njihov primer svake naredne godine sledilo je sve više prosvetara, da bi se odnedavno svi vratili tradiciji.
Tradicionalna Svetosavska akademija, koja je godinama održavana u beogradskom Centru "Sava", ove godine je vraćena u okrilje Bogoslovskog fakulteta SPC. Na priredbi pod nazivom "Hristos - alfa i omega", o Svetom Savi, "najsjajnijoj zvezdi na nebu srpske istorije", besediće danas u Amfiteatru Bogoslovskog fakulteta jerej Vladan Perišić, docent ovog fakulteta. Priredbi će, osim Njegove svetosti patrijarha Pavla i drugih uglednih crkvenih gostiju iz zemlje i sveta, prisustvovati i dr Vojislav Koštunica, predsednik savezne države.
Mirjana Kuburović
NSP Lista isprobava demokratiju u praksi
==^================================================================ This email was sent to: archive@jab.org EASY UNSUBSCRIBE click here: http://topica.com/u/?bUrBE8.bVKZIq Or send an email to: [EMAIL PROTECTED] T O P I C A -- Register now to manage your mail! http://www.topica.com/partner/tag02/register ==^================================================================
vrati.gif
Description: GIF image
