Gracias hno. Frank,
Lei un paper academico sobre el quipa y nayra. Era en ingles y mostraba como el 
Aymara era unico en la posicion tiempo y espacio al reves de otros idiomas. Los 
lenguajes que conocemos como el castellano o ingles tienen al individuo mirando 
al futuro con los ojos de frente al futuro y el pasado atras. En el Aymara es 
al contrario, se mira al pasado y el futuro esta atras porque aun no lo hemos 
vivido, pero el pasado lo vemos y hablamos de el. Es un lenguaje muy logico 
hasta en lo mas profundo. Yo tome 3 meses de Aymara en ABOLENA y estoy buscando 
algun lugar en La Paz para aprender mas, si me recomienda algun sitio aviseme.
Jikisinkama


--- In aymaralist@yahoogroups.com, Frank Ticona <ticonafr...@...> wrote:
>
> LAS PALABRAS QHIPA Y NAYRA
> QHIPA NAYRA ARUNAKA 
> Como Están Hermanos Y Hermanas de aymaralist .mi nombre es frank ticona.y yo 
> estoy recuperando mi idioma  aymara.
> Aymaralist jilatanaka kullakanaka kunjamasiptasa.nayan sutijax frank ticonawa 
> .nayax amtasisktwa aymar arujata.
> Funcionamos  en idioma castellano viendo el futuro como  adelante y el 
> pasado como  atras .esto es  incongruente en aymara. En idioma aymara el 
> futuro esta  atrás y nuestro pasado delante de nosotros.
> Kastillanu arunxa qhipax nayranki, nayrax qhipanki. Ukata janiw walkiti. 
> Ukata pantjatawa .aymara arunxa  qhipax qhipanki, nayrax nayranki.  Ukata 
> janiw pantjatakiti
> Literalmente tenemos.-  
> Qhipax nayranki= el de atrás esta adelante:                 
> incongruente /janiwwalkiti
> Qhipax qhipanki=  el de atrás esta 
> atrás:                       correcto/walikiwa
> Nayrax qhipanki=   el de adelante esta atrás:            
> incongruente /janiwwalkiti
> Nayrax nayranki=   el de adelante esta adelante:       
> correcto/walikiwa
> Por lo tanto el futuro esta atrás y el pasado delante de uno .
> Nayrax nayraqatanki qhipax qhipaqatanki
> Por eso el significado de nayra es ojo, tambien es adelante y se usa para 
> señalar el pasado. 
> Ukhamaw nayra aru jisnawa nayrawa, ukata nayraqata, ukata jiwasaxa nayra  
> nayraru untanxa.
> Algunos     ejemplos:
> Nayratimpu jaq’inaka walja maranak jak’asipxaritayna
> Antiguamente  los personas artos años vivian.
> Nayrasti kunjamirïtasa
> Y antes como eras?
>  
>  
> Iwija nayrata jark’añita
> De adelante ve a atajar la oveja
> La palabra qhipa significa atrás, y se usa para señalar el  futuro.
> Qhipa aru  jisnawa qhipankiwa ukata jiwasax qhipa nayraru untanxa.
> Algunos   ejemplos:
> Qhipata nayraru sartañataki
> Despues nos encaminaremos hacia adelante.
> Frank qhipüru jakisiñani 
> Frank otro dia nos encontramos
> Qhipat sarauxata
> Despues te vas
> Qhipa tayka 
> Madrastra 
> Qhipankiri = el que viene atrás, el que está detrás.
> Qhipankiri nayraru jutataynawa =el que esta atrás adelante se ha venido
> Qhipararaña= atrasarse, retrasarse. 
> Frank qhipartañani = frank hay q atrasarse
> Qhiptaña =atrasarse
> Qhiptaniwxataytwa =había llegado tarde 
> Jilatanakax irnaqaña utaru qhiptanipwxataynawa
> Ellos llegaron tarde a su centro de trabajo
>  
>  
> Atentamente Frank Ticona.
>  
> 
> 
>       ¡Todo sobre la Liga Mexicana de fútbol! Estadisticas, resultados, 
> calendario, fotos y más:&lt;
> http://espanol.sports.yahoo.com/
> 
> [Non-text portions of this message have been removed]
>


Responder a