Danas je Aranđelovdan
U kalendaru praznika Srpske pravoslavne crkve današnji dan, naznačen kao Sabor svetog arhangela Mihaila i ostalih sila bestelesnih, obeležen je crvenim slovom, a u Bogoslužbenom tipiku crkve označen je znakom srednjeg praznika druge vrste (crvenim krstićem), odnosno prema rangu i značaju svrstan u treću od šest grupa crkvenih praznika. Ovaj nepokretni praznik koji je nepromenjivog datuma, pa se uvek slavi 8. novembra po starom, odnosno 21. novembra po novom kalendaru, u našem narodu je poznat kao Aranđelovdan, krsna slava mnogih porodica i svih hramova posvećenih ovom arhangelu, zapovedniku nebeske anđeoske vojske koja je pobedila pobunjene Luciferove sledbenike, pale anđele.
Beogradska saborna crkva posvećena je takođe arhistratigu Mihailu, Gavrilu i ostalim silama bestelesnim, tako da je današnji praznik i njena hramovna slava. Njegova svetost patrijarh srpski gospodin Pavle služiće, u sasluženju sa sveštenstvom ovog hrama, prazničnu liturgiju i preseći slavski kolač na slavi Saborne crkve, sagrađene zaslugom i prilogom kneza Miloša Obrenovića.
Današnji praznik ustanovljen je u četvrtom veku, iako su ljudi od davnina slavili anđele Božje (anđeo na grčkom znači vesnik, a demon – pakosnik). Obožavanje anđela pretvaralo se često u shvatanje da su oni bogovi i stvoritelji čitavog vidljivog sveta, pa je u Pravoslavnoj crkvi nekoliko godina pre Prvog vaseljenskog sabora održan Laodikijski pomesni sabor čijim je 35. pravilom ustanovljeno ispravno poštovanje i shvatanje anđela. U vreme rimskog pape Silvestra i aleksandrijskog patrijarha Aleksandra ustanovljen je i praznik arhistratiga Mihaila i ostalih sila u novembru.
Novembra nije slučajno odabran za praznovanje anđela, "bestelesne braće čovekove", jer je novembar deveti mesec od marta, meseca u kojem je, po učenju hrišćanske crkve, Bog stvorio svet. Ni broj devet nije odabran nasumice, jer je Stvoritelj na početku stvorio devet anđeoskih činova. Njihov zapovednik upravo je arhangel Mihailo, jedan od sedmorice anđela čija su imena poznata. Ni broj sedam nije uzet slučajno, jer je to sveti broj i broj Božanske tajne, čiju suštinu ljudi mogu samo da naziru. Otud, osim sedam anđela čija se imena znaju i imaju svoju simboliku, postoji sedam darova Svetog Duha, sedam Svetih tajni, sedam dana Bog je stvarao svet, svetlost se razlaže na sedam duginih boja, sedam je tonova zvuka...
Aranđelovdan je, kako je zapisano u srpskim narodnim pesmama, bio krsna slava vladara iz vladarske loze Nemanjića. Po broju svečara koji ga slave kao slavu svojih predaka i porodičnog zaštitnika, Aranđelovdan je na trećem mestu, iza Svetog Nikole i Svetog Georgija (prvom je posvećeno 600 a drugom oko 300 hramova na području pod jurisdikcijom Srpske pravoslavne crkve).
M. Kuburović
