On Thu, 29 Jun 2000 22:27:54 -0500, Piotr Palacz <[EMAIL PROTECTED]> wrote:
>Postawa konsekwentnie racjonalistyczna i religijna sa
>dla siebie nawzajem nieprzenikalne; nie ma w nich zadnej symetrii.
>
>Co do dzielenia wlosa na czworo, to prosze sie zastanowic:
>jesli ktos utrzymuje, ze wierzy np. w UFO, to
>jakie ma Pan srodki do dyspozycji (wylaczajac telepatie
>i interwencja bytow nadprzyrodzonych), zeby pokazac:
>
>(a) ze UFO istnieje albo nie istnieje;
>(b) ze wierzacy w UFO rzeczywiscie wierzy, wydaje mu sie ze wierzy
>lub wcale nie wierzy, a jedynie twierdzi, ze wierzy;
>(c) ze z wierzacym w UFO da sie w ogole prowadzic racjonalna dyskusje
>bez odwolania do wiary lub autorytetu?
Prezentowany tutaj rodzaj ateizmu, (ktory jest nie tyle a-teizmem, co
anty-teizmem) poraz pierwszy pojawia sie chyba u Lenina? W stosunku
Lenina do religii silnie podkreslony jest element nieobiektywnosci
religii. Lenin przeciwstawia religii nauke (na tym polega jego
osobisty wklad do filozofii ateizmu). Poniewaz wyniki badan naukowych
sa prawdziwe i obiektywne, a religia nie jest obiektywna,
swiatopoglady naukowy i religijny nie moga wspolistniec i
wykluczaja sie nawzajem.
Lenin powolywal sie czesto na Marksa, ale nie nalezy w zadnym
wypadku uwazac go za marksiste. Dotyczy to rowniez stosunku ich
obu do religii, ktory byl zupelnie inny. Marks rowniez
glosil ateizm, ale uzasadnial go inaczej. Jego filozofia
byla mieszanka pogladow Hegla i brytyjskich ekonomistow,
takich jak Adam Smith. Marks odrzucil mistycznego "ducha"
Hegla i uwazal, ze materia jest zrodlem wszelkich
historycznych zmian. Scislej mowiac, sil\a sprawcz\a
zmian sa relacje miedzy czlowiekiem i materia, a najwazniejsza
czescia tych relacji sa stosunki produkcji. W tym sensie
materializm Marksa ma silny zwiazek z ekonomia. Wszystkie
elementy kultury ludzkosci, w tym oczywiscie religia, sa tworem
relacji miedzy czlowiekiem i produkcja. Stad Marks
wyprowadzal swoj ateizm.
Marks twierdzil jednak przy tym, ze istnieja obiektywne prawa
historii, ktore zmieniaja stosunki produkcji w kierunku ich
ulepszenia. Jak na ateiste byl on wiec calkiem
wyjatkowy, gdyz wyznawal kosmiczny wrecz optymizm.
tjk
