[Linux-sunucu] Re: PFSense Hakkında

2020-09-25 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Pfsense yerine bir benzeri olan OPNSense de bakmak isteyebilirsiniz, size tavsiyem 8gb Ram ve ssd li bir bilgisayar kullanmanız. 25 Eyl 2020 Cum 14:40 tarihinde Dr. Mucibirahman İLBUĞA < mucip.ilb...@gmail.com> şunu yazdı: > Merhabalar, > > Şu ana kadar hep kendi topladığım

[Linux-sunucu] Re: Data Server.

2019-03-25 Başlik Zekeriya Akyıldız
r. > Mkfs zaten %10 luk kısmı superuser için ayırmaktadır. > -m0 parametresi ile kullanırsak bu kısmı ayırmıyor. > > Yanlışmı biliyorum? > > > 25 Mart 2019 09:06:40 GMT+03:00, "Zekeriya Akyıldız" < > zekeriya.akyil...@gmail.com> yazdı: >> >> M

[Linux-sunucu] Re: Data Server.

2019-03-25 Başlik Zekeriya Akyıldız
linux-sunucu-boun...@liste.linux.org.tr] *On Behalf Of *Zekeriya Akyıldız > *Sent:* Thursday, March 21, 2019 9:25 AM > *To:* linux-sunucu@liste.linux.org.tr > *Subject:* [Linux-sunucu] Re: Data Server. > > > > Merhaba, > > > > 200TB - 300TB kapasite beklentisi olduktan s

[Linux-sunucu] Re: Data Server.

2019-03-21 Başlik Zekeriya Akyıldız
de Dr. Mucibirahman İLBUĞA < > mucip.ilb...@gmail.com> şunu yazdı: > >> Merhabalar, >> >> Fiyatının ne olduğunu hayal bile edemiyorum... :-P >> >> Kolay gelsin, >> Mucip:) >> >> 20.03.2019 22:12 tarihinde Zekeriya Akyıldız yazdı: >> > D

[Linux-sunucu] Re: Data Server.

2019-03-20 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Dediğim gibi supermicro ailesinde 90adet 3.5" inch disk takabileceginiz kasalar bile mevcut. Sitesini inceleyin, https://www.supermicro.com/products/chassis/4U/?chs=946=0 Tabi bukadar disk ve disk alani için, işletim sistemi, ram, raid karti, network de onem kazanacaktir. Umarim kendine

[Linux-sunucu] Re: Data Server.

2019-03-20 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Supermicro sunuculara bakabilirsiniz, istediginiz kadar, istediniz diski takabileceginiz bir çözüm bulursunuz. İş yukunuzu bilmiyorum ama iki adet ssd ( biri işletim sistemi icin, diğeri cache icin) dusunseniz iyi olabilir. İş yuku nedir? Neler saklayacaksiniz? Sürekli okuma yazma

[Linux-sunucu] Re: WordPress ve botlar

2018-10-31 Başlik Zekeriya Akyıldız
Robots.txt ve sitemap.xml dosyalarinin olduguna dikkat edin. Ayrica hangi botlarin oldugunu biliyorsaniz o firmanin dokumantasyonunu okuyun, mesela bing size bir dosya olusturmanizi oneriyor. Baahsettiginiz sey trackback ve cross link ise durum başka. Htaacess veya apache/nginx ile baska cozumler

[Linux-sunucu] Re: Outlook blacklist

2018-10-23 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, IP adresinizi spamhaus dan kontrol edin, ip adresiniz spam listesinde olabilir, rbl listesinde olabilir. Ortak ip kulaniyorsaniz bu sorunlar olabiliyor. IP Adresiniz size mi ait, sunucu uzerinde ortak mi kullaniyorsunuz? On Tue, Oct 23, 2018, 15:47 Abdullah Ülker (Yandex) <

[Linux-sunucu] Re: HotSpot Yazılımı

2018-09-10 Başlik Zekeriya Akyıldız
Pfsense, opnsense ilk aklıma gelenler. On Mon, Sep 10, 2018, 14:45 Ali KOCA wrote: > Merhaba arkadaşlar, > Açık kaynak bir hotspot yazılımı biliyor musunuz? > > Selamlar. > ___ > Linux-sunucu E-Posta Listesi > Linux-sunucu@liste.linux.org.tr > > Liste

[Linux-sunucu] Re: KVKK

2018-08-14 Başlik Zekeriya Akyıldız
Valla şöyle diyeyim exchange'i tüm özellikleri ve Outlook ile beraber kullanıyorsanız çok güzel bir araç. Sadece mail server'ın biraz ötesi, colobration a gelmeden bir adım gerisi. Ama lisansını filan geçtim, arıza ve ayar sorunları adamı delirtecek düzeyde. İhtiyaç>personel yetkinliği>fayda

[Linux-sunucu] Re: KVKK

2018-08-13 Başlik Zekeriya Akyıldız
Çok akıllısın Novek, umarım bu tavsiyen hukuki tavsiye niteliğindedir ve kanunlarda yeri vardır.  Tam olarak ne iş yapıyorsunuz, nelerle meşgulsunüz bilmiyoruz. Mail mi atıyorsunuz, sms mi gönderiyorsunuz. Ona göre birşeyler söyliyeyim. 13 Ağu 2018 Pzt 18:33 tarihinde novek şunu yazdı: >

[Linux-sunucu] Re: Sunucuda SSD kullanımı

2018-01-31 Başlik Zekeriya Akyıldız
Selam, Sanallaştırma yapanlar için ucuz ssd ler ile read/write cache yapabilirler. Soft raid yerine güzel bir raid kartı bol ram li iyi olur. Sanallaştırma ortamları için ssd speed-up çözümlerine bakabilirsiniz, asıl veriniz klasik diskler üzerinde kalmış olur. 31 Oca 2018 ÖS 4:28 tarihinde

[Linux-sunucu] Re: Sanal makinalar açısından CPU açıkları

2018-01-19 Başlik Zekeriya Akyıldız
Sanal makina, core unda yamanması gerekiyor. Vmware bunun için güncellemelerini çıkardı. Siz hangi sanal makina mimarisini kullanıyorsunuz bilmiyorum ama büyük ihtimal kendi sayfasında veya yardım topluluğunda bu açıklar için gerekli bilgiler, güncellemeler mevcuttur. Performans düşüşünü göz

[Linux-sunucu] Re: Üye mail adreslerinin aktif olduğunu tesbit etme

2017-12-29 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Bunu yapabilirsiniz ama sunucunuz spam veya tarpitting yüzünden işaretlenip rbl listelerine düşmesine sebep olabilirsiniz. Mail göndermek ve geri dönen cevaplara bakmak daha uygun gibi. Özellikle mail içerisine bir resim linki yerkeştirirseniz, o resme kimler bakmış daha sonrasında

[Linux-sunucu] Re: Microsoft mail servislerine ulaşamayan mailler sorunu.

2017-12-15 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, PTR ve SPF kayıtlarınız mevcutmu dns üzerinde, kontrolünü sağlarsanız iyi olur. Birde bu arada RBL ve spam mail listelerine düşmüş olabilirsiniz, onu kontrol edin. Kolay gelsin. On 15 Dec 2017 5:16 pm, "Sencer Hamarat" wrote: > Merhabalar, > > CentOS

[Linux-sunucu] Re: Sanal sunucu USB Dangıl (Dongle) desteği

2017-03-09 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Konuyu baya geç gördüm, çözüm paylaşılmış zaten. Benim paylaşmak istediğim şey ise network üzerinden çalışan USB cihazlar. Bunu USB Switch olarak düşünebilirsiniz: Şöyleki, sanal makine çiftliğinizde istediğiniz sanal makinelere bu usb/switch üzerindeki USB'leri kolayca bağlayabilirsiniz.

[Linux-sunucu] Re: Wilcard sertifika

2016-10-10 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, En ucuzu sertifikayı kendinin imzalaman. Hangi amaçla kullanacaksın bilmiyorum ama kök sertifikaları birçok bilgisayarda, cihazda halihazırda kurulu olan firmalardan alsan daha iyi olur. Son kullanıcıları onayla, güvenlik baloncuklarıyla muhatap etmezsin en azından. Kolay gelsin.

[Linux-sunucu] Re: Linux centos'dan silinmis veriyi kurtarma

2016-09-08 Başlik Zekeriya Akyıldız
Selam, Foremost var, linux üzerinde. Yada isterseniz eğer KALI Linux ile açıp oradan da kullanabilirsiniz. 2016-09-08 15:29 GMT+03:00 Cihangir : > Selamlar Msutafa Bey, > testdisk, extundelete gibi programları deneyebilirsiniz.. > > 8 Eylül 2016 15:25 tarihinde

[Linux-sunucu] Re: 100linux sunucu merkezi yönetim

2016-04-02 Başlik Zekeriya Akyıldız
adet Windows ve üzerine aktive > directory kursam makinaları domaine alsam olurdu sizce ? > > 2 Nis 2016 tarihinde 11:40 saatinde, Zekeriya Akyıldız < > zekeriya.akyil...@gmail.com> şunları yazdı: > > Merhaba, > > Farklı linux dağıtımları için halihazırda gelen yönetim p

[Linux-sunucu] Re: 100linux sunucu merkezi yönetim

2016-04-02 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Farklı linux dağıtımları için halihazırda gelen yönetim programları / yöntemleri mevcut. Oracle için Enterprise Manager , Ubuntu için Landscape gibi. Hangi dağıtımı kurmayı düşünüyorsunuz ? Farklı dağıtımları bir arada kullanacakmısınız yada ? İyi çalışmalar. 2016-04-01 23:16 GMT+03:00

[Linux-sunucu] Re: Proxmox sanallaştırma?

2016-03-29 Başlik Zekeriya Akyıldız
görevi. 2016-03-29 17:33 GMT+03:00 Mucibirahman İLBUĞA <mucip.ilb...@gmail.com>: > On 29-03-2016 17:29, Zekeriya Akyıldız wrote: > > Proxmox işini gayet güzel çözecektir. Yedekleme için tabiki başka bir > > makina / nas cihazı daha mantıklı. Dosya paylaşımını sanallaştırma >

[Linux-sunucu] Re: Proxmox sanallaştırma?

2016-03-29 Başlik Zekeriya Akyıldız
Proxmox işini gayet güzel çözecektir. Yedekleme için tabiki başka bir makina / nas cihazı daha mantıklı. Dosya paylaşımını sanallaştırma ortamına taşınamı pek tavsiye etmeyeceğim yalnız :) 2016-03-29 17:23 GMT+03:00 Mucibirahman İLBUĞA <mucip.ilb...@gmail.com>: > On 29-03-2016 16:50,

[Linux-sunucu] Re: Proxmox sanallaştırma?

2016-03-29 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Saballaştırma projeleri için KVM ve OpenVZ/LXC düşünüyorsan proxmox'u kullanmayı düşünebilirsin. Basit ve güzel bir kullanım ekranı var, kolayca cluster olabiliyorda. XEN mimarisi ile bir sanallaştırma yapmayı düşünüyorsan Citrix Xen Server / Oracle VM Server gibi alternatifler

[Linux-sunucu] Re: 2,5" / 3,5" SAS dönüştürücü?

2016-02-12 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Hocam türkiyede bulmanız zor, SSD'leri dönüştüren metal bir çerçeve geliyor olması lazım içerisinde onu kullanmayı deneyebilirsiniz. SSD'leri sıcak silikon ile tutturmayı deneyebilirsiniz. En son çare olarakta 3B yazıcınız varsa oradan bir basım işlemi gerçekleştirebilirsiniz. Bazı

[Linux-sunucu] Re: 2,5" / 3,5" SAS dönüştürücü?

2016-02-12 Başlik Zekeriya Akyıldız
gt; 2016-02-12 17:51 GMT+02:00 Mucibirahman İLBUĞA <mucip.ilb...@gmail.com>: > >> 12-02-2016 16:01, Zekeriya Akyıldız yazmış: >> > Giriş olarak bağlayabilirmiyim diye soruyorsanız eğer : SAS ile SATA >> > girişi aynı, kolaylıkla bağlayabilirsiniz. Büyük ihtimalle >&

[Linux-sunucu] Re: 2,5" / 3,5" SAS dönüştürücü?

2016-02-12 Başlik Zekeriya Akyıldız
wrote: > 12-02-2016 18:17, Zekeriya Akyıldız yazmış: > > Hocam oyle bisey yok. Sas diskler arasinda elektrik ve data ile olanda > > bosluk yok ( disk tarafinda ) satada ise yok. Ama yuvaya oturur. Zaten > > sas/sata uyumlu. Dedigim gibi o dortlu kablonun ikisine sas digerine >

[Linux-sunucu] Re: Centos Yum update problemi (ipv6)

2016-02-04 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, IPv6 kullanmıyorsanız eğer IPv6 desteğini devre dışı bırakarak / disable ederek. sorunu giderebilirsiniz. /etc/sysctl.conf dosyasına aşağıdaki satırları eklemeniz / düzeltmeniz yeterli. Bu şekilde işlem kalıcı olacaktır. net.ipv6.conf.default.disable_ipv6=1

[Linux-sunucu] Re: pdks

2016-01-05 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Odoo ERP için hazırlanmış basit PDKS programları / eklentileri mevcut, ama sadece takip için. Bunları alıp geliştirebilirsin. Şirketlerin PDKS'den beklentileri çok farklı olabiliyor, ilk önce ihtiyaçları belirleyip ona göre bir çalışma yapmanızı tavsiye ederim. İyi çalışmalar.

[Linux-sunucu] Re: HanaDB?

2015-09-28 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, SAP HANA'yı kısaca açıklamak gerekirse tüm veri tabanı RAM üzerinden çalışıyor. Değişiklikler zaman zaman diske yazılıyor. Bazı redundancy problemlerini çözmek için ise cluster yapısı kullanılıyor böylece bir iki sunucu bozulsa bile çalışmaya devam edebiliyorsunuz. Eksileri : - Lisans

[Linux-sunucu] Re: Sunucu.

2014-12-19 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhabalar, Giriş seviyesi herhangi marka bir sunucu işinizi görecektir. Benim size tavsiyem RAM'in en az 8GB ve tek modül olması (ilerde arttırmak isterseniz yer/slot olsun), Raid kullanılacaksa mutlaka bir raid kartının takılı olması, softraid'e gönül vermemeniz iyi olacaktır. Raid6, Raid10

[Linux-sunucu] Re: Ntp Sunucu

2014-08-04 Başlik Zekeriya Akyıldız
Selam, NTP sunucusu kurman nekadar mantıklı bilmiyorum sonuçta sadece 15 adet sunucun var. Firewall'ın dan sadece seçtiğin NTP serverlar için 123 UDP portuna izin vermen daha kolay olur. IDS/IPS kullanabiliyorsan eğer bu tip saldırılar için bir script oluşturabilirsin, saldıranları otomatik

[Linux-sunucu] Re: Mysql Load Problemi

2014-08-04 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Mysql için anlık bağlantının 300 civarı olması pek bir sorun teşkil etmez normalde. Bence ilk önce mysql.cnf yani Mysql'in konfigrasyon dosyasını yeniden sisteminize göre düzenleyin sorun düzelecektir. Kullandığınız sistemi bilmiyorum ama eski P4 işlemcili , 4GB Ramli, IDE diskli

[Linux-sunucu] Re: Mysql Load Problemi

2014-08-04 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Mysql konfigrasyon dosyasını yeniden düzenlemeyi denedinizmi ? Çünkü bilgisayar özelliklerine göre ayarlandığında gözle görülür bir performans artışı yaşanıyor zaten. Birde mysql'i çalıştıran bilgisayarın özelliklerini, işletim sistemini filan söyleseniz daha fazla yardımcı olabiliriz

[Linux-sunucu] Re: sunucu mu hosting hizmeti alma mı?

2014-03-09 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Hosting üzerinden bu işi yapmak sıkıntılı olabilir; eğerki hosting düşünürsen eğer birçok hosting firması MySQL bağlantılarını artık sınırlıyor. Yani veritabanı başına 10 veya 50 bağlantıya izin veriyor. Bu gibi durumlar senin için sorun olurmu bilemiyorum tabiki. Ama VPS hostingler

[Linux-sunucu] Re: Fedora 12 repository

2013-12-27 Başlik Zekeriya Akyıldız
Uygun bir Centos versiyonunu temiz kurulum yapip calistirirsaniz daha iyi olur gibi geliyor. Sonucta cok geride kaldi artik fedora 12 - 14. Destek alabileceginiz guncelenen bir versiyona gecin bence. On Dec 27, 2013 6:50 PM, Necati BAYAR necatiba...@gmail.com wrote: merhaba; Çok eski fedora 12

[Linux-sunucu] Re: Spam ve Mail Güvenliği

2013-12-22 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, 1. Gunluk ortalama mail alip / gonderme adetiniz nedir ? 2. Kac adet mail hesabiniz var ? 3. Tam olarak hangi Exchange versiyonunu kullaniyorsunuz ? 4. RBL Listeleri kullaniyormusunuz ? Bu sorularin cevabindan sonra size uygun bir cozum onerebiliriz. Birkac binden fazla mail alip

[Linux-sunucu] Re: Tünelleri engelleme?

2013-12-19 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Proxy Filter (Squid Guard) kurulu ise oradan engelleyebilirsiniz. 1. Proxy Filter kur 2. Black List ekle ve guncelle 3. Black List ayarlarindan `Proxy` bolumunu engelle Bu adimlar ile gidebilirsiniz. http://www.howtoforge.com/pfsense-squid-squidguard-traffic-shaping-tutorial

[Linux-sunucu] Re: HTTP Traffic Logging

2013-12-19 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Proxy kullanmadan saglikli ve duzgun bir http loglama onermemiz biraz zor aslina bakarsaniz; gunun sonunda diger yontemler sikinti cikaracaktir. Proxy uzerinden log tutmanizi oneririm sistem kaynaklarini daha az etkiler. Iyi gunler. 2013/12/19 Aytekin Aygün aytekinay...@gmail.com 19

[Linux-sunucu] Re: Tünelleri engelleme?

2013-12-19 Başlik Zekeriya Akyıldız
20-12-2013 00:49 tarihinde, Zekeriya Akyıldız yazdı: Merhaba, Proxy Filter (Squid Guard) kurulu ise oradan engelleyebilirsiniz. 1. Proxy Filter kur 2. Black List ekle ve guncelle 3. Black List ayarlarindan `Proxy` bolumunu engelle Bu adimlar ile gidebilirsiniz. http

[Linux-sunucu] Re: İleri paket filtreleme

2013-12-14 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Snort`u bir deneyin derim gayet basarili ve hizli. Layer7 filtering bazen bas belasi olabiliyor. 2013/12/14 Evrim Furuncu evrimfuru...@gmail.com Linux layer 7 packet classifier iptables ile beraber kullanabilirsiniz. 2013/12/13 Samed YILDIRIM yildiri...@itu.edu.tr: Merhabalar,

[Linux-sunucu] Re: web üzerinden ftp server

2013-12-11 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Bu dediginizi zaten bircok modern web-browser hali-hazirda yapiyor. Ama `webdav` diye googleda aratirsaniz bu teknolojidende yararlanabilirsiniz. Dosya paylasimlarini direkt olarak apache http server veya baska bir web-server uzerindende yapabilirsiniz. Bircok hazir dosya-paylasimi ve

[Linux-sunucu] Re: MDM App for linux

2013-12-10 Başlik Zekeriya Akyıldız
Selam, MDM (Mobile Device Management) konusunu bir ara bende inceledim. Kisaca anlatmak gerekirse kuralim calissin diyebilecegimiz acik-kaynak-kodlu bir cozum simdilik yok. Ama bunun yaninda bazi MDM ureticileri cloud uzerinde calisan hizmetler sunuyorlar, hatta Exchange 2007 / 2010 bazi basit

[Linux-sunucu] Re: hylafac

2013-10-28 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Bu tip problemler diger bircok fax sunucusunda da oluyor. Hylafax`a ozel bisey degil. Sorun genelde fax kartindan kaynaklaniyor. Bir betik yazip ara sira ayarlari yenilerseniz iyi olacaktir. Ne yazikki uc bes dolarlik fax kartlari ve/veya 35-40 dolarlik harici fax/modem ler pek verimli

[Linux-sunucu] Re: FW için MB.

2013-08-27 Başlik Zekeriya Akyıldız
Turkiyede var atom ıslemcili felan, merpazar diye arat bir istersen. 27 Ağustos 2013 Salı tarihinde Gokan Atmaca adlı kullanıcı şöyle yazdı: Merhaba Alix board VGA cikis olanlarida bulunuyor. http://www.pcengines.ch/ 2013/8/27 Hasan Akgöz hasanak...@mail.ru javascript:_e({}, 'cvml',

[Linux-sunucu] Re: birden fazla sunu cuya ortak bir disk alanı vermek

2013-08-15 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, SAN veya NAS kullanmak tabiki guzel bir oneri ama simdi kullanacaklari ortak dosya cok olacaksa ve cok fazla dosya islemi yapacaklarsa, birbirlerini bekleyip degisiklik varmi yokmu ona gore biseyler olacaksa - tam bilmiyorum neler olacak cunku dosya sistemi ucu acik bir tanimlama - ocfs2

[Linux-sunucu] Re: PfSense ile https kontrolü?

2013-08-03 Başlik Zekeriya Akyıldız
Snort`un gozunu seveyim cok basarili. 2013/8/3 M.Atıf CEYLAN meh...@atifceylan.com On 08/03/2013 11:12 AM, Ozgur wrote: HTTP olsun HTTPS olsun başka şeyler olsun kökten çözebilirsiniz. Biraz rule'lar ile uğraşmanız gerekecek. Hocam Https inspection kismini nasil halledebiliyoruz? Biraz

[Linux-sunucu] Re: redhat sunucu

2013-05-22 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Oracle Linux baya basarili, performans olarakta sorunsuz. ayrica Rhel`e gore artilarida mevcut. Not: Oracle Veritabani kullanilacaksa eger, (kacak kurmadiginizi ve destek aldiginizi varsayarsak) Oracle Linux veya SunOs ve Oracle-Sun sunuculari uzerinde de olursa adamlar A`dan z`ye kadar

[Linux-sunucu] Re: Sunucu otomatik mail attırma

2013-05-16 Başlik Zekeriya Akyıldız
Bunun icin agi dinleyen ve ariza aninda mail attiran veya sms gonderen sistemler mevcut. 2013/5/16 Salih Pala (Gmail) bilisimsys...@gmail.com Selam arkadaşlar, ** ** Sunucu üzerinde servisler durduğu zaman (Mesela apache, mysql v.b.) otomatik sunucu bana mail atsın, reboot, restart

[Linux-sunucu] Re: Sunucu otomatik mail attırma

2013-05-16 Başlik Zekeriya Akyıldız
:17 tarihinde Zekeriya Akyıldız zekeriya.akyil...@gmail.com yazdı: Bunun icin agi dinleyen ve ariza aninda mail attiran veya sms gonderen sistemler mevcut. 2013/5/16 Salih Pala (Gmail) bilisimsys...@gmail.com Selam arkadaşlar, ** ** Sunucu üzerinde servisler durduğu zaman (Mesela

[Linux-sunucu] Re: Sunucu Makinası (öneri ricası)

2013-05-11 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Sunucu alirken dikkat edilecek noktalari ve sonrasinda da kendi onerilerimi siraliyayim. 1. Adam gibi raid karti / soft raid degil kesinlikle duruma gore 512MB / 1GB ramli raid karti ve evet pili varsa iyi olur. 2. Islemcinin hizindan ziyade cekirdek sayisi ve L2-L3 Bellegi ne kadar

[Linux-sunucu] Re: Zend Server

2013-05-08 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Yanlis anlasilma olmasin ama PHP ZEND Server`dan bahsediyorsunuz degilmi ? Eger oyleyse kendileri ile direkt iletisimede gecebilirsiniz. http://www.zend.com/en/products/server/editions Ayrica Amazon uzerinde hazir sanallistirilmisi var: firmanin kendi sitesinden veya buradan

[Linux-sunucu] Re: Zend Server

2013-05-08 Başlik Zekeriya Akyıldız
...@yuce.org Merhaba, PHP zendden bahsediyorum. Zend ile biraz gorustum bolgeye bakan kisiye iletisim bilgilerimi iletecekler bakakim. Konu hakkinda buralarda bilgisi olanlar ve ilgilenenler var diye dusunuyorum. Umarim yanilman :) Zekeriya Akyıldız zekeriya.akyil...@gmail.com yazdı: Merhaba

[Linux-sunucu] Re: dd mi cp mi?

2013-04-13 Başlik Zekeriya Akyıldız
DD bircok acik kaynakli disk kopyalama ve imaj alma araclarida DD kullaniyor bildigim karadari ile. 2013/4/13 Özgür Kılıçaslan ozgurkilicas...@gmail.com 12 Nisan 2013 22:13 tarihinde aziz yesilyurt yesilyur...@yahoo.comyazdı: merhaba, eger partition bilgisini kopyalamayacaksaniz, sadece

[Linux-sunucu] Re: Yn: Hotspot Shield

2013-04-09 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Bu tip programlari engellemek icin bircok yontem mevcut tabiki ama benim tercih ettigim genelde ilk once DNS bloklamasi ve ardindan Port Bloklamasi bu ikiside basarili olmuyorsa eger SNORT ile engellemek. Snortun elinden kacmiyor :) Internette snort ile ilgili ornek patternleri

[Linux-sunucu] Re: Exchange alternatifi.

2013-04-08 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Biraz buyuk bir isletme ise Google Mail tavsiye ederim. Birkac firmada kullaniyoruz ve gayet basarili. Ufak ofis ici kullanim icin ClearOs kullanabilirsin (Mail, FileShare, VPN filan geliyor hep icinde). Basit mail hizmetleri exchange gibi bir hizmet veremeyecek o yuzden ucretli

[Linux-sunucu] Re: Active Directory -- Radius Authentication

2013-04-01 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Bunlardan bir kısmı derken ne demek istediniz ? Radius server üzerinden sorgulama herzaman yaptırabilirsiniz zaten. Ama kullanıcıların bir kısmı Radius kullansın bir kısmı kullanmasın kısmını gerçekten bende bilmiyorum ve merakta ediyorum açıkçası. 2013/4/2 ahmet mete

[Linux-sunucu] Re: sftp ftp sunucu önerileri

2013-03-04 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Dagitim olarak bakmak isterseniz eger OPENFILER ve NEXENTA var FREENAS var hepsinin kendine gore artilari eksileri mevcut ama sadece FTP yapsin diye degil genis kapsamli dusunumlus dagitimlar. Bir incelemenizde fayda var. 2013/3/5 Omer Barlas o...@barlas.com.tr Ne kadar yoğunluk

[Linux-sunucu] Re: onay mekanizmalı posta sunucusu olur mu?

2012-12-17 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Eğer ki, kişi mail atma yetkisi verilmeyecekse hiç en baştan email tanımlamayacaksın. Yada kişiye şirket içine mail atma yetkisi vereceksin oda göndermek istediği mailleri Onaylama yetkisi bulunana gönderecek; onaylanan mailleride istenen yere forward edecek. Eski usül yöntemle bu

[Linux-sunucu] Re: 1 Milyar Kayıt için İdeal Veritabanı

2012-12-14 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Aslında oracle'ın kendiside farklı veritabanlarını tavsiye ediyor :) Ama farklı işler için, yani birmilyar kayıt ne içerecek ? sorgulanma sıklığı ne olacak ? ve indexleme yapılacakmı nasıl yapılacak ? Hash kullanılacakmı (Google gibi milyarlarca kayıt içinde aratıpta bilmem kaç

[Linux-sunucu] Re: Squid (Proxy) serverı dısarı açmak

2012-10-20 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Hatırladığım kadarı ile default olarak bu açık olarak geliyor tek yapman gereken dışarıdaki makinalara proxy adresini tanımlamak ve girmek okadar. 2012/10/20 Zeki Ögülmüs mzek...@hotmail.com * -- * Squid (Proxy) serverı dısarı açmak için nasıl bır

[Linux-sunucu] Re: Yedek Alma Sorunu

2012-10-17 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Dosyaları yedeklerken rsync kullanabilirsin, yedeklediğin zaman böylece versioning olayınada girebilirsin. Hızlı ve kolay yedekleme için RSYNC, bu arada ilk yedeği alman uzun sürecektir diğerleri çok daha kısa. Buna benzer bir çözümü windows makinalarda Shadow Copy Services ile

[Linux-sunucu] Re: Yedek Alma Sorunu

2012-10-17 Başlik Zekeriya Akyıldız
desteklendiği için fiziksel yedeği hergün almıyorduk. Zaten okadar dosyanın sıkıştırılması hatırı sayılır zaman alıyor. 2012/10/17 What you get is Not what you see wygin...@gmail.com 2012/10/17 Zekeriya Akyıldız zekeriya.akyil...@gmail.com Merhaba, Dosyaları yedeklerken rsync kullanabilirsin

[Linux-sunucu] Re: Yanıt: cluster seçimi

2012-10-04 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Sybase ASA ile uzaktan yakından hiç alakam olmadı, Sybase ilede pek ilgim alakam yoktur. Bu mailden sonra biraz bir inceleyim dedim, sitesine gittim vidyolarını izledim. Daha önce deneyim edindiğim oracle vidyoları ile karşılaştıracak olursak; oracle vidyolarında neden performans

[Linux-sunucu] Re: ddos saldırılarını püskürtemiyorum.

2012-09-29 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Kısaca o site illaki online durumda olacaksa biraz daha fazla çaba ve emek gerekecek. Sistemini korumak için firewall arkasına alman gerekecek ve ayrıca CDN kullanmandada fayda var. Eskiden /. vardı bir siteye link vermeden 24 saat önce haber verirler ve prepare to be slashdotted! diye

[Linux-sunucu] Re: Döküman Yönetim Sistemi.

2012-08-30 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Projenin anasayfasında OCR desteklediği zaten belirtilmekte. http://openkm.com/en/ ayrıntılı özellikleride burada http://openkm.com/en/overview/features.html 2012/8/30 Bahadir demircioğlu bahadirdemircio...@gmail.com Merhaba OpenKM herhangi bir pdf içeriğindeki bilgiyide

[Linux-sunucu] Re: 25 port....

2012-08-13 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Evet bu portları TTnet arada sırada kapatıyor, bu tip sorunlar için smart-host kullanabilirsiniz hem başka avantajlarda sağlıyor bu. Çalıştığım birçok yerde spam ve mail problemlerini smarthost kullanarak çözmüştük. 25 nolu port bir standart bunu kullanmamak gibi birşey sözkonusu değil

[Linux-sunucu] Re: ip routing

2012-06-04 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Centos Dökümanlarını okumayı deneseydiniz keşke önce. Google'a Centos add route yazınca ilk bu dökümanları ve forum girdilerini getiriyor zaten. http://www.centos.org/docs/5/html/5.1/Deployment_Guide/s1-networkscripts-static-routes.html 2012/6/4 Murat Turan muratli...@gmail.com Peki

[Linux-sunucu] Re: Mysql

2012-05-24 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Bana kalırsa 6 diski birden tek bir raid10 array yapmak için kullanmanız daha mantıklı. Bu sıraca spare yapamayacağınızıda unutmayarak daha sonra vakti geldiğinde kulağımı çınlatmayın. Ben çalıştığım bir yer için 8 ader 15K diski raid10 olarak ayarladım, ve tek alana, işletim sistemi,

[Linux-sunucu] Re: Mysql

2012-05-24 Başlik Zekeriya Akyıldız
/24 Zekeriya Akyıldız zekeriya.akyil...@gmail.com Merhaba, Bana kalırsa 6 diski birden tek bir raid10 array yapmak için kullanmanız daha mantıklı. Bu sıraca spare yapamayacağınızıda unutmayarak daha sonra vakti geldiğinde kulağımı çınlatmayın. Ben çalıştığım bir yer için 8 ader 15K diski

[Linux-sunucu] Re: Mysql

2012-05-23 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Sunucu yalnızca veritabanı ile ilgili işlerle uğraşacaksa eğer bu şekilde ayırmak gereksiz olur. Eğer veritabanı görevi ile çok çok meşgul olacaksa ki ozaman bolca disk takabileceğin bir sunucu alacaksındır ( 8-12-16 disk takılabilen ) ve ozamanda yine işletim sistemini ve veritabanını

[Linux-sunucu] Re: x226 RAID5 Disks Defunct

2012-05-04 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Raid sistemlerden de recover yapabilecek programlar mevcut, belki aslında gerçek bir disk sorununuz bile yoktur sadece read/write hole oluşmuştur. O delikteki bilgi geri gelmeyecek tabiki ama büyük çoğunluk kurtulacak. Sunucuyuda alıp getirin demelerinin sebebleri var. 1. Disk sırasının

[Linux-sunucu] Re: Hosting Hizmeti Hakkında

2012-05-02 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Yapmış olduğum yersiz yorum için herkezden özür diliyorum, bunun yerine dikkat etmeniz gereken birkaç tavsiyede bulunacağım. 1.Google Adwords için DNS hizmetinin sorunsuz ve kesintisiz olması çok ama çok önemli. Bu yüzden sorun yaşayanlar bilirler durumu. 2. Yaptığınız işe göre veya

[Linux-sunucu] Re: Hosting Hizmeti Hakkında

2012-05-01 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Websahibi; ara ara hizmet vermeyi kesiyor veya unutuyor bir saatten fazla kesintiye uğradığı oluyor. Natro; Mükemmel bir DNS sistemine sahip, çoğunlukla resolv olamıyabiliyorsunuz (tüm hizmeti alanadı,hosting vs. vs. oradan almış olasanız bile). Kısa süreli kesintiler çok fazla, aşırı

[Linux-sunucu] Re: Endian Üstünde Spamfilter Kullanımı

2012-04-30 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Çok eski endian sürümlerinde denemiştim, o zamanlar bile gayet başarılıydı. Bizim yaptığımız çalışmada mailleri kontrol ediyor ve konu kısmına SPAM ekliyordu sonrada outlook ile bu mailleri ayrı bir klasörde tutuyorduk ve büyük doğruluk oranına sahipti. Şimdilerde ise bu hizmeti

[Linux-sunucu] Re: VDS ler hk.

2012-04-27 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Madem bu iş için para harcayacaksınız, anladığım kadarı ile Oracle veritabanı için böyle bir çözüm arıyorsunuz Oracle Cloud'a geçsenize madem. Yalznıca database hizmeti bile alabilirsiniz isterseniz, birçok iş sizin için kendileri tarafından otomatik ve güvenli bir şekilde hallolur

[Linux-sunucu] Re: asterisk kartları hakkında.

2012-04-18 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Daha önce 8 FXO Audiocodecs kullandık ve gayet memnunduk, grandstream markasını ise yabancı forumlardan duyuyorum bolca pek sıkıntı çıkaran bir ürün gibi durmuyor, buraada önemli olan VOIP standartlarına olabildiğince bağlı kalmış markalarla çalışmak, Audiocedecs, Grandstream bunlardan

[Linux-sunucu] Re: Voip Bilgisayar Hak:

2012-04-05 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Voip bilgisayar derken neden bahsediyorsunuz ? Normal bir PC içerisine asteriks tarzı bir yazılımmı kurulu veya zentyal eğer böyle birşey kurulu ise kendi sitelerinde zaten a dan z ye kurulum ve kullanım ile ilgili dökümanlar mevcut. http://doc.zentyal.org/en/

[Linux-sunucu] Re: Voip Bilgisayar Hak:

2012-04-05 Başlik Zekeriya Akyıldız
hizmetleri sundukları için fiyatları rakiplere göre biraz yüksek. 2012/4/5 Özgür Yıldıran ozyildi...@gmail.com Voip bilgisayarderken centOs release 5.5 yüklü elastix sytem santral. Teşekürler ilginize, 5 Nisan 2012 18:16 tarihinde Zekeriya Akyıldız zekeriya.akyil...@gmail.com yazdı

[Linux-sunucu] Re: (konu yok)

2012-04-01 Başlik Zekeriya Akyıldız
Belki o syslog kurulu bir sunucuya kayıt yapıyordur, log örneklerine bir bakmanda fayda var. 2012/4/1 Necati BAYAR necatiba...@gmail.com Arkadaşlar ; şirketimizde internete bağlanan kullanıcıların nerelere bağlandıklarını hangi programla tutabilrim. squid dışında kullanılan firewall d-link

[Linux-sunucu] Re: Kendi hosting makinemi kurmak.

2012-03-26 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, 0. Sabit IP ve Gerekli port yönlendirmeleri 1. Linux Centos 5 32bit Kurulu bir makine (çünkü sadece 32bit destekliyor) 2. Kloxo kurulumu ve dökümanın okunması (kurulumdan sonraki ilk ayarları daha önce Cpanele alışık olmayan birisi için karmaşık ve saçma gelebilir) Sorunlara basit

[Linux-sunucu] Re: Server Önerileriniz

2012-03-23 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Tercihini hangi seçimden yana kullanacak olursan ol mutlaka sanallaştırma desteklediğinden emin ol, İntel-VT / AMD-V gibi yani; bu test ortamlarında gerçtekten ihtiyaç duyulabilen birşey. Alacak olduğun sunucu Un-buffered DDR 2 / 3 ram'ler ile çalışırsa ucuza ram takabilirsin sunucuna

[Linux-sunucu] Re: linux sistemlerde disk ve bolumleme yapısı nasıl olmalıdır?

2012-03-04 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Disk bölümlemesi için Oracle'ın tavsiye ettiği bölümlemeyi kullanabilirsiniz, kurulum kaynaklarında (pdf dökümanlar) bu mevcut zaten. Birçok linux/unix admin güvenlik sebebiyle eğer mümkün ise /temp 'için ayrı bir disk kullanır. İşlerin yoğun olacağı bir yerde doğal olarak log dosyalarıda

[Linux-sunucu] Re: YNT: Re: linux sistemlerde disk ve bolumleme yapısı nasıl olmalıdır?

2012-03-04 Başlik Zekeriya Akyıldız
lokasyonu ayrı disklerermi koymak gerekir? Tşk. Kimden: linux-sunucu-boun...@liste.linux.org.tr [ linux-sunucu-boun...@liste.linux.org.tr], Zekeriya Akyıldız [ zekeriya.akyil...@gmail.com] Adına Tarih: 04 Mart 2012 Pazar 12:17 Kime: linux-sunucu

[Linux-sunucu] Re: YNT: Re: Vmware ESXi High Availability

2012-02-11 Başlik Zekeriya Akyıldız
...@firat.edu.tr Merhaba, Özellik bakımından birebir aynı mıdır bilmiyorum ancak bildiğim kadarıyla Esxi nin yerini Vmware Vsphere Hypervisor aldı. Yani ücretsiz olarak artık bu versiyonu kullanabiliyoruz. İyi akşamlar. Kimden: Zekeriya Akyıldız [zekeriya.akyil

[Linux-sunucu] Re: Vmware ESXi High Availability

2012-02-10 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, EXSI yani ücretsiz versiyonunda böyle bir özellik yok. Bu tip bir özellik sizin için elzem, vazgeçilemez ise ücretsiz/düşük ücretli Oracle VM kullanabilirsiniz. Yalnız bu tip özellikleri kullanabilmek için yönetimi devralacak bir sunucu daha gerekmekte. Citrix/Vmware bu yönetimi

[Linux-sunucu] Re: Vmware ESXi High Availability

2012-02-10 Başlik Zekeriya Akyıldız
Şahiner harunsahi...@blogspot.com ** ** ** ** *From:* linux-sunucu-boun...@liste.linux.org.tr [mailto: linux-sunucu-boun...@liste.linux.org.tr] *On Behalf Of *Zekeriya Akyıldız *Sent:* Friday, February 10, 2012 11:17 PM *To:* linux-sunucu@liste.linux.org.tr *Subject:* [Linux

[Linux-sunucu] Re: firewall

2012-02-06 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Endian, ClearOS unix/linux ile arası iyi olmayanlar için gayet uygun ve ücretsiz çözümler sunuyor. ClearOS biraz daha fazla RAM ve işlemci ister yalnız. P2P engellemelerini snort üzerinden yapmanı tavsiye ederim. Birde 512MB Ram yeter, 1GB Ram yeterde artar gibi şeylere pek takma, en

[Linux-sunucu] Re: Sunucuların fiziksel taşınması hk.

2012-02-03 Başlik Zekeriya Akyıldız
Selam, Diskleri yuvalarından çıkaracak olursan eğer yine aynı sıralama ile yerlerine takman lazım. O yüzden raid diskleri yuvalarından çıkarmanı tavsiye etmem :) Ama burada dikkat etmen gereken sunucun ister dikey kule tipi olsun yada yatay olsun. Taşırken mutlaka yatay vaziyette taşı; Anakart

[Linux-sunucu] Re: Ucuz disk takılabilen sunucu

2012-01-22 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Sunucu alırken raid kontrolcülere dikkat et.özellikle soft kontrolcü olmamasına. En ucuz HP serisindeki soft kontrollerlar raid1 de bile sorun çıkarıyor :) 2012/1/21 Baris Münir barismu...@barkombilgisayar.com.tr SNC çakma HP gibi olmuş :) içi dışı HP DL380 gibi bir şey.Ama HP'de SAS

[Linux-sunucu] Re: samba cevap zamanı

2012-01-20 Başlik Zekeriya Akyıldız
Active directory ilk önce kontrol ediyor her bağlantı için, geç gelmesinin sebebi bu. AD içerisindeki SQL serverlar'da kağnı gibi çalışır mesela mübala etmeden %10, %20 performansı yer. Bu tip bir bağlantı kullanırken, kullanıcılara mümkün olduğunda paylaşımdaki klasörleri yine klasör olarak

[Linux-sunucu] Re: Ortak odeme sayfasi

2012-01-05 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, O birden fazla sayfa tek bir kişiye veya firmaya ait olursa ve sorumluluğunu alırsa kızmayacaktır büyük ihtimalle, ama hepsi için ssl isteyeceklerdir. Böyle birşey yerine bir banka ile anlaşıp ödemelerde bankanın sayfasına yönlendirsen kullanıcıları olmazmı ? Güvenli Ortak Ödeme Sayfası

[Linux-sunucu] Re: Dosya silme yöntemleri ve logları

2012-01-03 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Genelde php script ile siliyorlar, php modüllerindeki açığı çok sık kullanıyorlar. Müşterilerde inatla güvenli olmadığı bilinen php modüllerini istiyorlar nedense :) Hatta çok güvenli olduğunu düşündüğümüz bir sunucumuzda bile dosya silmeyi ve yaratmayı başarabilenleri gördüm (ruslara

[Linux-sunucu] Re: Dosya silme yöntemleri ve logları

2012-01-03 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Php script ile yapılmışsa ki büyük ihtimalle öyledir ne çıkacak ki log dosyasından ? dosyaları root sildi diyecek, apache web server sildi diyecek. Ben bu işin peşini bırakmam kardeşim diyorsanız eğer firewall log larınızda var ise ozaman o saatlerde kimler girmiş çıkmış bakabilirsiniz.

[Linux-sunucu] Re: dağınık dosya sistemi

2011-12-25 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, Buna benzer yapıda kullandığımız bir sistemimiz vardı ve sıklıkla sorunlar çıkıyordu. Bu yüzden merkez dışından bağlanan kişilere hizmeti uzak masaüstü ile verdik ve sıkıntıların %90'nından kurtulduk. Yaklaşık 60 kişi merkezde 25 kişide uzak ofislerde çalışıyordu. Rsync kullanıp güzelce

[Linux-sunucu] Re: Oracle sunucu yedekleme?

2011-12-17 Başlik Zekeriya Akyıldız
1. Belli aralıklarla yedek aldırabilirsin. 2. Diğer bir oracle'a replication yaptırabilirsin. (paralı) 3. İki oracle'ı cluster şeklinde kurabilirsin. (paralı) 2011/12/17 Mucibirahman İLBUĞA mucip.ilb...@gmail.com ** 17-12-2011 09:52 tarihinde, Abdullah Güney yazdı: Merhaba, Bunun anlamı

[Linux-sunucu] Re: pfsense ve otomatik ip.

2011-12-13 Başlik Zekeriya Akyıldız
:) Yalnızca dhcp den ip almazlar okadar, elle ip girince tabiki internete rahatça çıkacaklar. Bunu engellemek için bilgisayarlardan elle ip girilmesinin önüne geçin. 2011/12/13 kaiowas okara...@member.fsf.org Selamlar, aslında mümkün çünkü DHCP server ip dağıtırken ip verdiği bilgisayarın

[Linux-sunucu] Re: db sunucu için ssd ve raid olayı

2011-12-13 Başlik Zekeriya Akyıldız
SAS kartlar geriye dönük olarak sata ara birimini destekler, ama aynı sas kanal üzerinde ya sas diskler yada sata diskler kullanabilirsin. Kanalda ne kardeşim diyorsan eğer, raid kartına bakarsan oradan bir kablo çıktığını ve dört adet disk bağlayabileceğini görürsün o işte bir kanal. Aynı

[Linux-sunucu] Re: db sunucu için ssd ve raid olayı

2011-12-13 Başlik Zekeriya Akyıldız
, Zekeriya Akyıldız yazmış: SAS kartlar geriye dönük olarak sata ara birimini destekler, ama aynı sas kanal üzerinde ya sas diskler yada sata diskler kullanabilirsin. Kanalda ne kardeşim diyorsan eğer, raid kartına bakarsan oradan bir kablo çıktığını ve dört adet disk bağlayabileceğini görürsün

[Linux-sunucu] Re: Mail sunucu tavsiyesi

2011-12-12 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, ücretsiz olması önemli ise zimbra kullanabilirsiniz, ücretli çözümlerde ise merakmail ve kerio çok başarılı. 2011/12/12 Cagri Ersen cagri.er...@gmail.com Zimbra deneyebilirsiniz. http://www.zimbra.com/ 2011/12/11 Servet TAS ser...@turkishzen.com Selam, Echange mantigiyla

[Linux-sunucu] Re: Ölçeklendirme Problemi ve Veritabanı Seçimi

2011-12-10 Başlik Zekeriya Akyıldız
Merhaba, PostgreSql kullanmanızı tavsiye ederim, çünkü büyük boyutlu veriler ile uğraşmakta başarılı, çünkü yük altındayken bile cevap verebilmekte, çünkü gelecek için iyi bir yatırım, çünkü gerekli olursa cluster bile destekliyor. Not: Verilere hızlı ulaşmak elzem olduğunda index'leri ram

  1   2   >